Wypracowania z pozytywizmu
Określ różne postawy wobec Żydów na podstawie podanego fragmentu (Mendel Gdański) i znajomości całego utworu. Stary Mendel jedną rękę oparł na ramieniu chłopca, a drugą odsunął kobiety. Oprzytomniał już zupełnie przez tę jedną chwilę. – Dajta spokój, Janowa! – mówił twardym, brzmiącym jak dzwon głosem. – Dajta spokój! Ja wam dziękuję, bo wy mnie swoją świętość chcieli dać, mnie ratować, ale ja do moje okno krzyż nie chcę stawić! Ja się
Na podstawie lektury poniższego fragmentu i znajomości utworu odpowiedz na pytania Justyny: „Jan i Cecylia! Czy kochali się oni? Czy świat ich rozłączał, a połączyła mogiła? Jak żyli? i dlaczego, gdy umarli, tak na długo, na wieki, pozostali w sercach i pamięci ludzi?”. Znajdowali się w miejscu o kilka stóp zaledwie oddalonym od szczytu góry, na łagodnym skłonie, który tworzył małą, nieco spadzistą równinę. Trzeba było tylko trochę wzrok podnieść, aby zobaczyć ruchomą frędzlę zboża rosnącego nad samym brzegiem
Sylwetka Soni Marmieładowej w kontekście problematyki Zbrodni i kary Fiodora Dostojewskiego. Komentarz: Skupiający się na jednej lekturze i jednej postaci. To właściwie charakterystyka Soni. Sformułowanie zawarte w temacie „w kontekście problematyki Zbrodni i kary” każe nam jednak pogłębić tę pracę, skupić się na dylematach bohaterki, jej duchowości i typowym dla powieści problemie winy i kary. Od nas jednak zależy, czy napiszemy tradycyjną charakterystykę, czy wybierzemy oryginalniejszą formę: esej, list, dziennik? Fiodor Dostojewski, Zbrodni i kary 28 czerwca Sprzedałam
Na podstawie przytoczonego fragmentu i znajomości całej lektury napisz, czy można scharakteryzować Stanisława Wokulskiego jako typowego przedstawiciela epoki. Bolesław Prus, Lalka (fragment) Wokulski przypatrywał się jej cały czas. Zrobiła na nim szczególne wrażenie. Zdawało mu się, że już kiedyś ją widział i że ją dobrze zna. Wpatrywał się lepiej w jej rozmarzone oczy i nie wiadomo skąd przypomniał sobie nieznany spokój syberyjskich pustyń, gdzie bywa niekiedy tak cicho, że prawie słychać szelest duchów, wracających
„Powieść to zwierciadło, w którym przeglądają się idący gościńcem” – przedstaw realizm jako dominującą tendencję w literaturze drugiej połowy XIX wieku. Naśladowanie rzeczywistości to jedno z podstawowych założeń sztuki czasu pozytywizmu. Obserwować, analizować, nie upiększać, nie fantazjować – powieść lub obraz powinny być, według realistów, wiernym, fotograficznym wręcz odbiciem świata. Warto zastanowić się nad tym, czy realizm był sztuką, czy może tylko (choć zazwyczaj dobrze uprawianym) rzemiosłem. Analiza tematu: Cytowane w temacie wypracowania słynne
Na podstawie przytoczonego fragmentu i znajomości całej lektury scharakteryzuj emocje i postawę Stanisława Wokulskiego jako zakochanego mężczyzny. Odwołując się do całej powieści, określ, czy można go nazwać typowym przedstawicielem epoki. Wokulski przypatrywał się jej cały czas. Zrobiła na nim szczególne wrażenie. Zdawało mu się, że już kiedyś ją widział i że ją dobrze zna. Wpatrywał się lepiej w jej rozmarzone oczy i nie wiadomo skąd przypomniał sobie nieznany spokój syberyjskich pustyń, gdzie bywa niekiedy tak cicho,
Na podstawie przytoczonego fragmentu powieści Elizy Orzeszkowej Marta scharakteryzuj trudną sytuację kobiet w XIX wieku. Odwołaj się do wiedzy na temat epoki pozytywizmu. Jedną tylko rzecz spostrzegła jasno i wyraźnie: spostrzegła, że praca nie jest wcale przedmiotem takim, po który człowiek, po który mianowicie kobieta schylić by się tylko potrzebowała, aby go posiąść. (…) – (…) Nie żyłaś dotąd śród świata rzeczywistego, miałaś swój świat marzeń panieńskich naprzód, uczuć rodzinnych
Pozytywiści wobec przeszłości i teraźniejszości – omów, w jaki sposób pisarze epoki realizowali tematykę związaną z tradycją. Komentarz Pozytywizm to epoka ciągłego rozrachunku z przeszłością romantyczną, historią powstań i rozbiorów. To także próba budowania lepszego świata – patrzenia w przyszłość, a nie nieustannego rozpamiętywania klęsk i upokorzeń, jakie przynosiły represje zaborców. Pokolenie postyczniowe (bo tak zwać możemy pozytywistów) to pokolenie zmiany, niechcące zdobywać wolności heroiczną walką. Przydatne sformułowania Charakterystyczne dla pokolenia postyczniowego było pragnienie zmiany, poszukiwania nowych ideałów
Przeczytaj uważnie przytoczone fragmenty powieści Lalka. Scharakteryzuj sposób, w jaki Bolesław Prus kreśli obraz Warszawy drugiej połowy XIX wieku. Stanął i patrzył. Dzień przedświąteczny i ładna pogoda wywabiły mnóstwo ludzi na bruk miejski. Sznur powozów i pstrokaty falujący tłum między Kopernikiem i Zygmuntem wyglądał jak stado ptaków, które właśnie w tej chwili unosiły się nad miastem dążąc ku północy.(…) Nieustanny turkot i szmer wydał się Wokulskiemu nieznośnym, a wewnętrzna pustka straszliwą. Chciał czymś się zająć i przypomniał sobie, że
Wokulski – romantyk czy pozytywista? Wykaż złożoność kreacji bohatera, odwołując się do podanego fragmentu Lalki. Wróciwszy do miasta, Wokulski przede wszystkim kupił złoty medalion, umieścił w nim skrawek nowego metalu i zawiesił na szyi jak szkaplerz. Chciał przespacerować się, ale spostrzegł, że ruch uliczny męczy go; więc poszedł do siebie. „Czemu ja się wracam? – szeptał. – Dlaczego nie idę do Geista do roboty? …” Usiadł na fotelu i utonął
Śledząc motywy postępowania Rodiona Raskolnikowa i dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, zastanów się nad genezą zbrodni. Fiodor Dostojewski, Zbrodnia i kara (fragment) „Starucha to bzdura! – myślał żarliwie i pospiesznie. – Starucha może i była błędem z mojej strony, ale nie o nią przecież chodzi! Starucha to tylko skutek mojej choroby… chciałem jak najprędzej przestąpić próg… zabiłem nie człowieka, lecz zasadę! Zasadę zabiłem, ale progu przestąpić nie zdołałem i zostałem po tej stronie… Potrafiłem jedynie zabić,
Scharakteryzuj narrację Elizy Orzeszkowej w noweli pt. Gloria victis i wyjaśnij, jakie ma ona znaczenie dla wymowy utworu. Wtedy dąb wyniosły i silny (…) brzoza wysmukła (…), świerk wyprostowany, w hełmie z iglicą strzelistą na szczycie, odpowiedzieli chórem przyciszonych szumów: – To jest mogiła! – Taka wielka, taka wielka, taka wielka mogiła! – zadziwił się Wiatr. Brzoza westchnęła: – A krzyżyk taki mały! A dąb zagadał: – Śpi w niej
Obraz świata i człowieka w Lalce Prusa. I. Pierwsze możliwe rozwinięcie Próba przyjrzenia się zawartemu w Lalce krytycznemu obrazowi polskiego społeczeństwa Arystokracja – i cechy tej grupy Mieszczanie – i cechy tej grupy Biedota miejska Kontrasty i brak porozumienia Proponowany wstęp I: W powieści Bolesława Prusa nietrudno wyróżnić głównego bohatera, jest nim oczywiście Stanisław Wokulski. Losy jednostki pokazuje jednak pisarz na tle losów innych ludzi, tworzących zróżnicowane, wielowarstwowe społeczeństwo. Równie ważne są więc zarówno
Jakie cele i zadania stawiali pozytywiści nowelom? Nowela to najbardziej lubiany i najczęściej uprawiany przez pozytywistów gatunek literacki. W latach 80. XIX wieku nowele pisali wszyscy! Drobne formy prozatorskie łatwiej było sprzedać redakcjom czasopism. Dawały one także pole do popisu eksperymentatorom, którzy w nowelach właśnie próbowali nowych sposobów opowiadania czy charakteryzowania bohatera. Wyjaśnienie zadania Twoje zadanie polega na omówieniu wybranych nowelek pozytywistycznych. Wybór nie powinien stanowić problemu, gdyż „materiał badawczy” jest w tym przypadku bardzo
„Niewiele znajdujemy takich przykładów w literaturze światowej, aby bohater powieści uzyskał w oczach publiczności wszelkie znamiona żywej i dotykalnej osoby, jak się to zdarzyło głównemu bohaterowi Lalki, Stanisławowi Wokulskiemu.” (Czesław Miłosz) Czy rzeczywiście Wokulskiego można uznać za bohatera współczesnego? A może dla Ciebie jest to postać całkowicie odległa? Proponowany wstęp I: Muszę przyznać, że w trakcie czytania Lalki Prusa postać Stanisława Wokulskiego wielokrotnie budziła moją irytację. Złościł mnie ten bohater, nie mogłem zrozumieć jego zachowania.
Czy pozytywiści byli antyromantyczni? Rozważ problem, odwołując się do utworów polskiego pozytywizmu. Temat wskazujący na związki i różnice między epokami literackimi. Co sprawdza to wypracowanie? Czy nasz i rozumiesz ideologię romantyków i pozytywistów (prezentowaną w wypowiedziach programowych i literaturze). Czy umiesz porównywać, szukać podobieństw i różnic, logicznie prowadzić wywód myślowy, wyciągać wnioski. Propozycja wstępu Może tekst źródłowy charakteryzujący przyczyny postawy pozytywistów, ich doświadczenia, skłaniające do postaw innych niż romantyczne. Może komentarz do niego? Stałam się dwudziestoletnim
Czy bohaterowie literaccy pozytywizmu potrafią kochać? Odpowiedz, odwołując się do dziejów kilku wybranych postaci. Wstęp – miłość w kontekście założeń ideowych pozytywizmu Pytanie postawione w temacie wydaje się zasadne i mało zaskakujące. To w romantyzmie wieszczowie opiewali wielkie uczucia, uczynili z miłości jedną z najważniejszych wartości w życiu, a jednocześnie utrwalili pewien charakterystyczny sposób myślenia o niej. Miłość romantyczna znaczy – sentymentalna, idealistyczna, bezgraniczna (Karusia traci zmysły po śmierci ukochanego Jasia), najczęściej niespełniona i nierzadko prowadząca do tragedii (przykładem mogą
Inny świat Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, Lalka Bolesława Prusa, Kordian Juliusza Słowackiego – który z tych utworów jest najciekawszym literackim świadectwem swojego czasu? Zanim zaczniesz pisać… Nad tym tematem warto się zastanowić: wbrew pozorom nie ogranicza i nie jest do końca „zaprogramowany”. Lektury, co prawda, są wskazane, ale masz do wyboru trzy (a pisać będziesz o jednej) i to z tak różnych epok, jak romantyzm, pozytywizm i współczesność. Jeśli się zdecydujesz, zastanów się, co tak naprawdę sprawia, że utwór
„Życie nie jest ani lepsze, ani gorsze od naszych marzeń. Jest tylko zupełnie inne” (William Szekspir). Pragnienia, marzenia i wyobrażenia a rozczarowująca rzeczywistość – na przykładzie wybranych bohaterów utworów pozytywistycznych. Cytat „Wyobraźnia, jaką jesteśmy obdarzeni, jest darem szatańskim. Bez przerwy rozwiera otchłań pomiędzy tym, czym jesteśmy, i tym, czym chcielibyśmy być, pomiędzy tym, co mamy i czego pragniemy” (Mario Vargas Llosa) Proponowany wstęp I W powszechnej opinii to właśnie bohaterowie romantyczni żyli
Najciekawsze portrety kobiece w „Lalce” Bolesława Prusa. W wieku XIX, zwłaszcza w jego drugiej połowie, pisarze polscy z większą uwagą zaczęli traktować bohaterki kobiece, bardziej wnikliwie badać ich dusze i problemy. Zdaniem ówczesnego publicysty Aleksandra Świętochowskiego „na określenie kobiety wysilała się mądrość wszystkich wieków, narodów i geniuszów, o mężczyźnie rzadko kto wspominał”. Ze stwierdzeniem tym można się zgodzić, jeśli uzna się, że owo „określanie” kobiety sprowadzało się dotychczas do jej uprzedmiotowiania – traktowania jak rzeczy.
