WYPRACOWANIA i PRACE DOMOWE Z LEKTUR
Cechy twórczości W jego twórczości pojawiają się elementy naturalistyczne i modernistyczne. Tradycyjnie twórczość Jana Kasprowicza dzielimy na kilka etapów: naturalistyczny (cykl sonetów Z chałupy, w których w sposób fotograficzno-reporterski ukazał nędzę chłopów), modernistyczny (powstaje wtedy np. cykl czterech sonetów Krzak dzikiej róży, które realizują założenia symbolizmu, ekspresjonistyczny (hymny Ginącemu światu i Salve Regina, zapowiadające nowe kierunki w sztuce XX w., ekspresjonizm i katastrofizm). Poszukiwanie odpowiedzi na podstawowe pytania metafizyczne i religijne doprowadziły poetę do franciszkanizmu. Najczęściej jednak mówi się
Jego rola w literaturze polskiej Twórczość tego artysty (z wykształcenia rzeźbiarz – wszechstronnie uzdolniony twórca: rzeźbił, malował, rysował) należy do najoryginalniejszych i najciekawszych zjawisk w literaturze polskiej. Za życia poety ukazał się tylko jeden jego zbiór – Poezje (1863). Z publikacji kolejnego zbioru, Vade-mecum, przygotowywanego przez poetę w latach 1864–1865, wydawca się wycofał. Artysta uprawiał różne gatunki literackie – pisał wiersze, poematy, dramaty, listy poetyckie i traktaty. Tworzył prozę poetycką. W swojej twórczości posługiwał
Jego rola w literaturze europejskiej To jeden z najwybitniejszych poetów polskiego romantyzmu, jeden z trójki (obok Adama Mickiewicza i Zygmunta Krasińskiego) polskich wieszczów. Z Krasińskim przez pewien czas łączyły go dość ciepłe stosunki (przyjmował nawet od niego dyskretną pomoc finansową), a z Mickiewiczem… – nigdy. Przez krótki czas działali jednak wspólnie w Kole Sprawy Bożej, z którego Słowacki wystąpił. Debiut poety nie spotkał się z większym zainteresowaniem emigracji. Sam Adam Mickiewicz wyraził mało pochlebny sąd (później powtarzany przez krytyków ku
Jego rola w literaturze polskiej Kochanowski zaadaptował na potrzeby poezji polskiej wiele gatunków starożytnych, takich jak tren, poemat biblijny. Już za życia uchodził za klasyka i wielkiego twórcę. Był autorytetem nie tylko literackim, ale i moralnym. U tego wielkiego poety możemy mówić o humanizmie tragicznym – ten rodzaj humanizmu widać w Trenach, gdzie po załamaniu się światopoglądu następuje jego odbudowanie – ale jest to humanizm dojrzalszy, bardziej otwarty na cierpienie i ból. Badacze określają twórczość Kochanowskiego
Pytania Kto to jest Pan Cogito? Pan Cogito to tytuł tomu poetyckiego wydanego w roku 1974, a równocześnie imię głównego bohatera większości zawartych w nim wierszy. Jak również wierszy późniejszych – postać Pana Cogito nie opuści już bowiem poezji Herberta, pojawi się on w Raporcie z oblężonego miasta, Rovigo, Epilogu burzy. Kim jest Pan Cogito? Wychowany został w naszej kulturze środkowoeuropejskiej i śródziemnomorskiej. Jest człowiekiem dojrzałym, trochę staroświeckim. Pojawia się w różnych epokach i w różnych miejscach: jest mieszkańcem
Wypisz w punktach charakterystyczne cechy poezji Szymborskiej. Maksymalna zwięzłość, oszczędność wypowiedzi. „Wstyd uczuć” – subtelne operowanie emocjami. Przywoływanie zjawisk pozornie banalnych, jednostkowych i nieważnych jako punktu wyjścia do głębokich refleksji. Operowanie paradoksami i pozornymi paradoksami. Fascynacja ewolucją i przyrodą, skłonność do odnajdywania w człowieku cech prymitywnych, naturalnych – „małpich”. Niechęć do historii, sceptycyzm wobec ludzkich dokonań. Niechęć do dopowiedzeń, upodobanie do „niedomkniętej” kompozycji utworów. Upodobanie do filozofii antycznej – Heraklit, eleaci. Częste odwołania do
Przedstaw Mikołaja Doświadczyńskiego przypadki jako pierwszą polską powieść nowożytną. Krasicki, pisząc historię Doświadczyńskiego, stworzył dzieło specyficzne zarówno pod względem fabuły, kompozycji i postaci głównego bohatera. Powieść Ignacego Krasickiego ma cechy powieści osiemnastowiecznej: pierwszoosobową, pamiętnikarską narrację – narratorem jest sam bohater utworu, dzięki czemu wydarzenia przez niego opisane zyskują wiarygodność; w tekście jest niewiele dialogów, przeważają opisy i opowiadania – w ten sposób łatwiej przedstawić np. utopijny świat Nipu; myśli bohatera są wplecione w naturalny
Jaką filozofię zawarł Jan Kochanowski w pieśniach i fraszkach? Kochanowski w swojej twórczości łączył filozofię starożytnych: epikureizm i stoicyzm z chrześcijańską wiarą w Boga. Zaufaj Bogu! – Bóg był dla Kochanowskiego opiekunem człowieka, który dla niego stworzył wspaniały świat. Stwórca to Artysta i Mistrz, a stworzone przez niego dzieło jest doskonałe, dlatego człowiek powinien je pielęgnować. Szczęście daje człowiekowi spokojne życie w domu rodzinnym: „Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym, A ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym, Pożywieniem ućciwym,
Na podstawie Trenów Jana Kochanowskiego sporządź pisemny portret Urszulki. Powszechnie twierdzi się, że Urszulka jest główną bohaterką Trenów. Ale czy na pewno? Niektórzy badacze twierdzą, że głównym bohaterem jest jednak zrozpaczony ojciec. Zauważ, że nie da się opisać Urszulki, nie nawiązując do jej ojca. Dziewczynka jest główną bohaterką cyklu. Według niepocieszonego ojca przejawiała one niezwykłe, jak na ten wiek, talenty literackie. W Trenie XII porównuje ją do najsłynniejszej starożytnej poetki greckiej
Według jakich kryteriów możemy podzielić fraszki Kochanowskiego? Podaj przykłady różnego typu fraszek i przykłady konkretnych utworów. Ze względu na temat, jaki podejmują fraszki, możemy je podzielić na: autobiograficzne, np. Do gór i lasów, Na dom w Czarnolesie autotematyczne (czyli wiersze o pisaniu wierszy), np. Ku Muzom, Do fraszek, O fraszkach filozoficzno-refleksyjne, np. O żywocie ludzkim, Do snu biesiadne, np. O doktorze Hiszpanie, Za pijanicami miłosne, np. O miłości, Do Hanny, Do Magdaleny religijne, np. Modlitwa o deszcz, Do Pana, Na
O fraszkach Jana Kochanowskiego można powiedzieć, że mają renesansowy charakter. Co to według Ciebie znaczy? Podaj konkretne przykłady fraszek, które realizują założenia epoki. Początek: Fraszki, które napisał Jan Kochanowski, to poetycki zapis ówczesnej epoki, jej humanistycznych ideałów, jej obyczajów i typowej dla renesansu uczuciowości. Wyłania się z nich obraz człowieka renesansu, który afirmuje życie, bawi się, ale i rozmyśla nad życiem i światem. We fraszkach możemy znaleźć nawet refleksje egzystencjalne. W rozwinięciu podaj konkrety. Fraszki
Przedstaw Pieśni Jana Kochanowskiego jako wyraz filozofii życia poety. Na początek – o poecie Jan Kochanowski, poeta doctus, przez sobie współczesnych nazywany „kochaniem wieku”, powszechnie uznany za najwybitniejszego poetę nie tylko Polski, ale i Słowiańszczyzny. Przejdź do konkretów Zbiór Pieśni Jana Kochanowskiego ukazał się w 1586 roku już po śmierci poety. Składał się on z dwóch, liczących każda po dwadzieścia pięć pieśni, ksiąg oraz dołączonej do nich Pieśni świętojańskiej o sobótce. Można pozwolić sobie
Jakie wizje rzeczywistości konfrontuje Norwid w wierszu W Weronie? Na początku można scharakteryzować sytuację liryczną wiersza.Nadawca wypowiedzi być może stoi właśnie nad grobem szekspirowskich kochanków. Znajduje się on w Weronie. Przedstawia swoje przemyślenia na temat ich losów oraz relacji między światem natury a światem ludzkim. Kolejne ważne elementy odpowiedzi to: Motyw przewodni wiersza – to gwiazda spadająca z nieba. Wokół niej właśnie toczy się dyskurs, polemika, która pokazuje dwa sposoby widzenia świata.Zwróć uwagę,
Które środki stylistyczne zastosowane w wierszu Deszcz jesienny Leopolda Staffa mają dla jego wymowy szczególne znaczenie? Wszystkie użyte przez Staffa środki stylistyczne służą stworzeniu iluzji padającego deszczu i oddaniu wspomnianego nastroju apatii, zniechęcenia. Wiersz ma bardzo regularną budowę. Czterokrotnie pojawia się strofa o charakterze refrenu — zaczyna i kończy utwór, tworząc swoistą klamrę. Paralelizmy, czyli odpowiedniości pojawiające się w tekście związane są właśnie z klamrową budową utworu. Na przykład strofa
Zbierz argumenty na to, że Testament mój Juliusza Słowackiego to utwór będący poetyckim rozrachunkiem z jego życiem i twórczością. 1. W wierszu Słowackiego podmiot liryczny można utożsamić z samym autorem. Kim jest spisujący testament? To: trzydziestoletni samotny poeta, niedoceniony artysta, który próbował kierować ludźmi jak sternik łodzią, lecz nie spotykał się z ich aprobatą: Kto drugi tak bez świata oklasków się zgodzi Iść… taką obojętność, jak ja, mieć dla świata? Być sternikiem duchami napełnionej łodzi,
Pytania Jaki rodzaj twórczości – poza poezją – uprawiał Czesław Miłosz? Podaj przykłady. Twórczość Miłosza jest niezwykle bogata i różnorodna także pod względem formy. Obok poezji ważne miejsce zajmują w niej: eseje: Zniewolony umysł, Prawa i obowiązki, Rodzinna Europa, Ziemia Ulro, Człowiek wśród skorpionów, Widzenia nad zatoką San Francisco prace dydaktyczne m.in. Historia literatury polskiej powieści: Dolina Issy, Zdobycie władzy (napisana w języku francuskim) tłumaczenia: najważniejsze to Ziemia jałowa Thomasa Stearnsa Eliota, fragmenty Biblii
Praca domowa Co w wierszu Miłosza jest nawiązaniem do biblijnych wyobrażeń końca świata? W odpowiedzi posłuż się cytatami. Do biblijnych wyobrażeń końca świata nawiązują motywy archaniołów i ich trąb, znaków, błyskawic i gromów: A którzy czekali błyskawic i gromów, Są zawiedzeni. A którzy czekali znaków i archanielskich trąb, Nie wierzą, że staje się już. Nawiązaniem do Biblii jest też stylizacja biblijna: występują nie tylko motywy biblijne, ale i charakterystyczna dla Biblii konstrukcja: „ a którzy” i powtórzenia, paralelizm składniowy. Wykaż,
Czy w trudnych chwilach trzeba „być lisem i lwem”? Czy cel uświęca środki? Konrad Wallenrod jako opowieść o ciemnych stronach ludzkiej moralności. Analiza tematu Konrad Wallenrod to najważniejsza powieść poetycka Adama Mickiewicza. Mówi się, że powstała pod wpływem znajomości poety z dekabrystami – rosyjskimi spiskowcami, planującymi zabić cara. Podstawową bronią każdego spiskowca jest zaś kłamstwo i skrytobójstwo – czyli rzeczy najbardziej uwłaczające honorowi. Romantyków uwiodła zasada mówiąca, że cel uświęca środki – w imię dobra ojczyzny
Izabela Łęcka – charakterystyka Izabela Łęcka, obiekt dramatycznej, wszechogarniającej miłości Stanisława Wokulskiego, stała się (w odbiorze czytelników) modelowym przykładem salonowej lalki o nienagannych manierach i przy zachowaniu pozorów wrażliwości i delikatności – pustki wewnętrznej, naiwności i głupoty. Wychowana w cieplarnianych warunkach panna Izabela często nie zdaje sobie sprawy, jak godne pożałowania są niektóre jej sądy i opinie, np. na temat małżeństwa. Dwudziestopięcioletnia panna Izabela (jak na ówczesne normy już nie
Faust, bohater tragedii Goethego, to niezwykły człowiek. Posiadł niezwykłą wiedzę – studiował na kilku fakultetach, ma swoich uczniów, prowadził własne badania i studia. Właściwe całe życie poświęcił pracy naukowej. Mimo swej mądrości i tak imponującej wiedzy, nie jest szczęśliwy. Pragnie czegoś więcej – czego? Sam dokładnie nie wie, ale chciałby pożyć piękniej, intensywniej, z większym rozmachem. To sprawia, że ten mędrzec jest bohaterem uniwersalnym, bliskim każdemu człowiekowi. Uosabia marzenia każdego
