WYPRACOWANIA i PRACE DOMOWE Z LEKTUR
Powinności obywatelskie w twórczości Jana Kochanowskiego. Komentarz do tematu Temat postaw obywatelskich niekiedy dotyczy całej literatury renesansowej. Wówczas oprócz przedstawionych niżej utworów Jana z Czarnolasu należy w pracy wykorzystać jeszcze na przykład: Żywot człowieka poczciwego Mikołaja Reja, w którym mowa jest o odpowiednim wychowywaniu młodego szlachcica na patriotę, O poprawie Rzeczypospolitej Andrzeja Frycza Modrzewskiego; traktat mówiący wiele o potrzebie patriotyzmu i dbałości o interes ojczyzny, o potrzebie reform, Kazania sejmowe Piotra Skargi, w których mówi autor o ojczyźnie jako o chorej matce,
Przedstaw Fraszki Jana Kochanowskiego jako świadectwo renesansowej świadomości i obyczajowości. To temat, który możesz potraktować dosyć swobodnie, zwłaszcza biorąc pod uwagę wybór tekstów źródłowych. Pamiętaj jednak, aby nie kierował Tobą zupełny przypadek – fraszki, które zamierzasz analizować, powinny stanowić pewną logiczną całość – tak, aby Twój wywód był spójny i konsekwentny. Fraszki Kochanowskiego możesz analizować pod kątem: wątków stoickich i epikurejskich (Do gór i lasów, O żywocie ludzkim), portretu człowieka i zadumy nad jego losem (O
Obraz świata i człowieka w Lalce Prusa. I. Pierwsze możliwe rozwinięcie Próba przyjrzenia się zawartemu w Lalce krytycznemu obrazowi polskiego społeczeństwa Arystokracja – i cechy tej grupy Mieszczanie – i cechy tej grupy Biedota miejska Kontrasty i brak porozumienia Proponowany wstęp I: W powieści Bolesława Prusa nietrudno wyróżnić głównego bohatera, jest nim oczywiście Stanisław Wokulski. Losy jednostki pokazuje jednak pisarz na tle losów innych ludzi, tworzących zróżnicowane, wielowarstwowe społeczeństwo. Równie ważne są więc zarówno
Jakie cele i zadania stawiali pozytywiści nowelom? Nowela to najbardziej lubiany i najczęściej uprawiany przez pozytywistów gatunek literacki. W latach 80. XIX wieku nowele pisali wszyscy! Drobne formy prozatorskie łatwiej było sprzedać redakcjom czasopism. Dawały one także pole do popisu eksperymentatorom, którzy w nowelach właśnie próbowali nowych sposobów opowiadania czy charakteryzowania bohatera. Wyjaśnienie zadania Twoje zadanie polega na omówieniu wybranych nowelek pozytywistycznych. Wybór nie powinien stanowić problemu, gdyż „materiał badawczy” jest w tym przypadku bardzo
Dokonując analizy i interpretacji wiersza Zbigniewa Herberta pt. Domysły na temat Barabasza, udowodnij, że jest to utwór typowy dla twórczości tego poety. Zbigniew Herbert Domysły na temat Barabasza Co się stało z Barabaszem? Pytałem nikt nie wie Spuszczony z łańcucha wyszedł na białą ulicę mógł skręcić w prawo iść naprzód skręcić w lewo zakręcić się w kółko zapiać radośnie jak kogut On Imperator własnych rąk i głowy On Wielkorządca własnego
„Niewiele znajdujemy takich przykładów w literaturze światowej, aby bohater powieści uzyskał w oczach publiczności wszelkie znamiona żywej i dotykalnej osoby, jak się to zdarzyło głównemu bohaterowi Lalki, Stanisławowi Wokulskiemu.” (Czesław Miłosz) Czy rzeczywiście Wokulskiego można uznać za bohatera współczesnego? A może dla Ciebie jest to postać całkowicie odległa? Proponowany wstęp I: Muszę przyznać, że w trakcie czytania Lalki Prusa postać Stanisława Wokulskiego wielokrotnie budziła moją irytację. Złościł mnie ten bohater, nie mogłem zrozumieć jego zachowania.
Twórczość Cypriana Kamila Norwida a dokonania trzech wieszczów – polemika czy kontynuacja? Weź pod uwagę trudny czas, w którym przyszło tworzyć Norwidowi. Pamiętaj o cytatach – już dwa wystarczą, by Twoja praca była bardziej kompetentna. Niełatwo określić, jaka jest recepta na sukces tej pracy. Być może jeśli spróbujesz zrozumieć poetę i jego twórczość, on „odwdzięczy” Ci się niezłą pracą na swój temat. Ważne utwory • Cierpienia młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego • Giaur George’a
Co sprawia, że fascynują nas biblijni złoczyńcy? W swoich rozważaniach możesz podeprzeć się znajomością utworów literackich z różnych epok. Przypomnij sobie biblijnych złoczyńców, ich czyny, funkcjonowanie tych postaci w kulturze. Na czym polegało czynione przez nich zło. Nie bój się prezentowania własnych sądów – jeżeli według Ciebie etykietka złoczyńcy, zbrodniarza czy łotra, która przylgnęła do danego bohatera, jest niesprawiedliwa, napisz o tym! Znajomość poezji i prozy różnych epok, dzieł poetów i prozaików często patrzących na danego
Przedstaw i oceń Konrada z III części Dziadów jako bohatera romantycznego i oceń jego postawę. Uwaga! Przypomnij sobie schemat biografii i cechy bohatera romantycznego: młody, wrażliwy poeta nieszczęśliwie zakochany niezrozumiany przez świat przechodzi przemianę wewnętrzną, zazwyczaj w powiązaniu z niewyjaśnioną próbą samobójstwa niejasna kondycja po samobójczej próbie walczy w imię idei nie znamy jego dalszych losów Rada 1. Zastanów się, kim właściwie był Konrad? nieszczęśliwym kochankiem o urażonej dumie? bohaterem? pyszałkiem? szaleńcem? geniuszem? patriotą? Rada 2.
Uwielbienie Stwórcy na kartach Biblii i w wybranych późniejszych utworach. Komentarz Temat wymaga przekartkowania Księgi Psalmów i niezłej orientacji w poezji. Prawdziwe wyzwanie. Podstawowe pytania, które trzeba sobie zadać: za co biblijni autorzy i późniejsi twórcy chwalą Boga? W jaki sposób oddają Mu chwałę? Za co Mu dziękują? Elementy pochwały Stwórcy mogą zawierać także psalmy dziękczynne i błagalne. Skup się jednak na Księdze Psalmów i kilku wybranych jej fragmentach. Powołaj się na autorytety Psalmy to niepowtarzalne zjawisko kulturowe;
Dokonaj analizy i interpretacji fragmentów hymnu Jana Kasprowicza pt. Dies irae. Wskaż cechy typowe dla liryki ekspresjonistycznej. Jan Kasprowicz Dies irae Trąba dziwny dźwięk rozsieje, ogień skrzepnie, blask ściemnieje, w proch powrócą światów dzieje. Z drzew wieczności spadną liście na Sędziego straszne przyjście, by świadectwo dać Psalmiście… A ty, psalmisto Pański, nastrój harfę swoją już na ostatni ton! Grzech krwią czarną duszę plami… Bez obrońcy staniem sami – któż zlituje się
„Jesteśmy dziećmi epoki, epoka jest polityczna” – cytat z wiersza Wisławy Szymborskiej uczyń mottem swoich rozważań o uwikłaniu literatury i kultury w politykę na przestrzeni epok. Jest to typowy temat przekrojowy. Podejmując się jego realizacji, trzeba znać nie tylko przykłady literackie, ale także w niemałym stopniu konteksty kulturowe, a nawet historyczne. Ułatwia nam pracę sformułowanie „na przestrzeni epok” – które sugeruje, że najlepszym rozwiązaniem będzie trzymanie się chronologii. Temat wywołuje serię pytań
Szewcy Witkacego – rewolucja jako absurd – rewolucja jako absurd; genialne przeczucie rewolucji w formie groteski, parodii i absurdu. Uwagi o temacie Trzeba zwrócić uwagę, jak sam temat wskazuje, na różne oblicza totalitaryzmu: a więc na oblicze rewolucyjne (Szewcy, Przedwiośnie), ale i codzienne (Mistrz i Małgorzata, Proces). Warto pokazać różne ujęcia tematu, określić formę utworów: u Witkacego – groteska, u Bułhakowa – groteska i realizm, u Stefana Żeromskiego – realistyczne, choć epatujące okrucieństwem obrazy, u Franza Kafki –
Pieśń świętojańska o Sobótce Jana Kochanowskiego i Pan Tadeusz Adama Mickiewicza – porównaj dwa sposoby realizacji mitu arkadyjskiego. Odwołaj się nie tylko do prezentowanego fragmentu Pana Tadeusza, lecz także do innych znanych Ci urywków tego dzieła. Zastanów się, czy taka kraina może być atrakcyjna dla młodego człowieka z początku XXI wieku? Jan Kochanowski Pieśń świętojańska o Sobótce Panna XII Wsi spokojna, wsi wesoła, Który głos twej chwale zdoła? Kto twe wczasy,kto
„Miłość ma niejedno oblicze” – udowodnij ten sąd, dokonując analizy porównawczej fragmentu Cierpień młodego Wertera Johanna Wolfganga Goethego i wiersza Lubię, kiedy kobieta… Kazimierza Przerwy-Tetmajera Cierpienia młodego Wertera Johann Wolfgang Goethe Słodkie uczucie przenika mnie całego, gdy dłoń przypadkiem dotknie jej dłoni lub gdy stopy nasze zetkną się pod stołem. Cofam się, jak gdybym się dotknął płomienia, ale przemożna siła pociąga mnie z powrotem i czuję zamęt we wszystkich zmysłach. A ona jest tak
Odwołując się do przytoczonego fragmentu oraz całości utworu, skomentuj postawę moralną głównego bohatera Dżumy Alberta Camusa. Alberta Camus, Dżuma (fragment) Z ciemnego portu wzlatywały rakiety towarzyszące oficjalnym zabawom. Miasto powitało je długim i głuchym okrzykiem. Cottard, Tarrou, Ona, wszyscy, których kochał i stracił, martwo lub winni, byli zapomniani. Stary miał rację, ludzie są zawsze tacy sami. Ale w tym była ich siła i ich niewinność, i mimo całego bólu Rieux czuł, że tu z nimi się
Na podstawie poniższego fragmentu dramatu prześledź emocje Makbeta. Ukaż jego tragedię w kontekście całego utworu i losów dwóch lub trzech innych bohaterów literackich, opanowanych żądzą władzy. William Szekspir MAKBET (…) Niczym król, jeśli król nie jest bezpieczny. Lęk przed Banquiem Głęboko utkwił we mnie, a królewskość Jego natury winna ów lęk budzić. Pełen odwagi jest, a przy niezłomnym Usposobieniu posiada też mądrość, (…) Prócz niego żaden z ludzi mnie nie trwoży. Mój geniusz jest nim
Jaką wizję człowieka przedstawia Wisława Szymborska w wierszu pt. Cebula? Zinterpretuj ten utwór. Wisława Szymborska Cebula Co innego cebula. Ona nie ma wnętrzności. Jest sobą na wskroś cebula do stopnia cebuliczności. Cebulasta na zewnątrz, cebulowa do rdzenia, mogłaby wejrzeć w siebie cebula bez przerażenia. W nas obczyzna i dzikość ledwie skórą przykryta, inferno w nas interny, anatomia gwałtowna, a w cebuli cebula, nie pokrętne jelita. Ona wielokroć naga, do głębi
Różne oblicza i definicje miłości – porównaj je, przywołując wybrane fragmenty Starego i Nowego Testamentu Jak zacząć? Od przytoczenia obiegowych sądów na temat miłości w Starym i Nowym Testamencie. Surowy, wymagający Jahwe wydaje się zupełnie kimś innym niż Bóg – miłosierny Ojciec wszystkich ludzi, otwierający im drzwi do Królestwa Niebieskiego. W tego rodzaju pracach dobrym pomysłem jest zawsze prezentacja Twoich założeń, tego, na czym chcesz się skupić. Taki wstęp pomoże uporządkować Ci myśli. Przykład:
Poezja jak otwarta rana – przedstaw doświadczenie wojny zawarte w poezji Tadeusza Różewicza na przykładzie wiersza pt. Ocalony i innego wybranego utworu tego poety. Tadeusz Różewicz Ocalony Mam dwadzieścia cztery lata ocalałem prowadzony na rzeź To są nazwy puste i jednoznaczne: człowiek i zwierzę miłość i nienawiść wróg i przyjaciel ciemność i światło. Człowieka tak się zabija jak zwierzę widziałem: furgony porąbanych ludzi którzy nie zostaną zbawieni. Pojęcia są tylko wyrazami: cnota i występek prawda i kłamstwo piękno i brzydota