Search Results for "Koniec wieku XIX"
Powtórz materiał literacki metodą pięciu pytań: kto, co, gdzie, kiedy, o czym – napisał. Przegląd literatury polskiej Najważniejsi twórcy i ich dzieła ŚREDNIOWIECZE Króluje twórczość anonimowa – tak jak w Europie, tak i w Polsce nie wypada przechwalać się talentem. Ale literatura polska dopiero się rodzi, pierwsze całościowe utwory w języku ojczystym zwiemy zabytkami polskiej literatury, a dłuższe teksty (np. kroniki) pisane są po łacinie. Zabytki literatury polskiej Bogurodzica – arcydzieło średniowiecznej literatury. Pierwszy
Kiedy się pojawia? Jeśli nagle w utworze literackim pojawia się krasnoludek, cyborg lub smok, to śmiało można już mówić o fantastyce. Bo w normalnym świecie smoków nie ma. A po co się pojawia? Przede wszystkim dlatego, że czytelnicy lubią fantastykę. Lubią sobie wyobrażać inne, odległe światy, dziwne stwory i bohaterów walczących ze złem. W fantastycznych światach czasem łatwiej ukazać pewne wartości – braterstwo, przyjaźń, miłość. I wcale nie jest to naiwne. Co to jest fantastyka? Twórczość,
Praca Będąca karą Adam i Ewa wygnani z raju Syzyf wtaczający za karę głaz Będąca równocześnie misją Joanna Lipska z noweli Orzeszkowej A… B… C… praca lekarzy z serialu Na dobre i na złe Antoni Paluszkiewicz, nazywany Kawką z Syzyfowych prac, korepetytor Będąca wyzwaniem praca Santiago z utworu Stary człowiek i morze obowiązki kaskaderów, sportowców, ratowników Związana z samokształceniem praca chłopców z Syzyfowych prac Wykonywana pod przymusem nauczyciela więźniów w łagrach i obozach koncentracyjnych Traktowana jako pasja nauczycielskie zajęcie Ani z Zielonego Wzgórza
Nastrój – pesymizm i dekadentyzm Zgodnie z duchem epoki w poezji modernistycznej dominuje pesymizm, poczucie dekadencji, schyłku wartości i raczej niechęć do życia. Łatwo trafić na wiersz przepełniony nastrojem smutku, bezradności i pesymizmu. Punkty dodatkowe – gdy wskażesz rodowód pesymizmu – wywodzi się z filozofii Arthura Schopenhauera – filozofa działającego na przełomie wieków XVIII i XIX. Schopenhauer głosił kompletny bezsens ludzkiego istnienia, które, pozbawione jakiejkolwiek wartości, ma przysparzać jedynie cierpienia.
AKADEMIA MATURALNA Przykładowa realizacja wypracowania na poziom rozszerzony z modelem oceniania. Temat: Oblicza końca wieku. Porównaj wiersz Kazimierza Przerwy Tetmajera Koniec wieku XIX i utwór Wisławy Szymborskiej Schyłek wieku. Zwróć uwagę na konstrukcję podmiotów lirycznych wierszy, formę utworów oraz główne przesłanie każdego z nich. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Koniec wieku XIX Przekleństwo?… Tylko dziki, kiedy się skaleczy, złorzeczy swemu bogu, skrytemu w przestworze. Ironia?… Lecz największe z szyderstw czyż się może
AKADEMIA MATURALNA Przykładowa realizacja wypracowania na poziom rozszerzony z modelem oceniania. Temat: Kim jest artysta? Jakie jest jego miejsce w społeczeństwie? Rozważ zagadnienie, wykorzystując wnioski z interpretacji Evviva l’arte! Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Albatrosa Charles’a Baudelaire’a. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Evviva l’arte! Evviva l’arte! Człowiek zginąć musi – cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem, nędza porywa za gardło i dusi – zginąć, to zginąć jak pies, a tymczasem, choć życie nasze
Kondycja człowieka współczesnego Można położyć nacisk na swoistość, wyjątkowość i niezwykłość problemów człowieka współczesnego lub – odwrotnie – uniwersalność. Pierwsza opcja jest lepsza – więcej materiału oraz możliwości sproblematyzowania zagadnienia. Kondycja współczesnego człowieka różni się od sytuacji człowieka w innych epokach przede wszystkim problemami, jakie dotyczą całego świata; najważniejsze z nich to: problemy polityczne – wojny, w tym dwie światowe, rozwój totalitaryzmu – faszyzmu i komunizmu, Holocaust. Ale to także trudne do rozwiązania kwestie
Metoda na powtórkę? Przedstawić epokę za pomocą najważniejszych dla niej pojęć! Zrozumieć, zapamiętać, skojarzyć z potrzebnymi tekstami kultury. Nasz pojęciownik to zbiór najważniejszych terminów i najlepszy przewodnik. Chłopomania (ludomania) Rozwinięta w Młodej Polsce swego rodzaju moda na ludowość, która więcej miała wspólnego z oświeceniowym, konwencjonalnym sentymentalizmem niż romantyczną fascynacją ludowym światem wartości. Polegała na bezkrytycznym i naiwnym nieco uwielbieniu dla mieszkańców wsi. Nie chodziło jednak o autentyczne problemy, ale o stereotypowy obraz zakodowany w świadomości niektórych artystów
Scharakteryzuj miłość Wertera do Lotty. Wskaż cechy miłości romantycznej. Zacznij od wspomnianej tezy: Uczucie Wertera do Lotty ma bardzo wiele cech miłości romantycznej. Następnie wymień je (wystarczy kilka najważniejszych). To miłość duchowa, nie zmysłowa – Werterowi wystarcza dotyk dłoni ukochanej, rozmowa z nią, przechadzka. Idealizacja i sakralizacja wybranki – Werter pisze o Lotcie: „Świętą mi jest! Wszelka żądza gaśnie przy niej”. Postrzega ją jako istotę uduchowioną, grającą na fortepiane porównuje do anioła… Brak
Cechy twórczości Poeta wyrażał typowe dla epoki przełomu wieków nastroje pesymizmu, zniechęcenia, rozpaczy egzystencjalnej, poczucia bezsensu i zwątpienia w powszechnie uznawane wartości i ideały. Przykłady takich wierszy to: Credo, Nie wierzę w nic…, Hymn do Nirwany, Koniec wieku XIX. W jego twórczości bardzo wyraźna jest także fascynacja filozofią Artura Schopenhauera i filozofią indyjską (z niej pochodzi pojawiające się w jego lirykach pojęcie nirwany). Dróg ukojenia bólu istnienia bohater liryczny jego utworów szuka w malowniczej przyrodzie tatrzańskiej i w
Pozytywizm to początkowo czasy potępiania i odrzucania wszystkiego, co romantyczne. Zwłaszcza w tekstach publicystów, z Aleksandrem Świętochowskim na czele. Chodziło przede wszystkim o polityczno-społeczny program pozytywistów. Ich koncepcja pracy organicznej i odrzucenia zbrojnej konfrontacji z zaborcami zdecydowanie nie dała się pogodzić z romantyczną wizją powstania i prometejskiego poświęcenia, uważaną przez przedstawicieli nowej epoki za bezmyślne, samobójcze szaleństwo. Poza tym pozytywiści sprzeciwiali się kreowaniu roli artysty jako osobnika stojącego poza społecznością,
1. Prawda czy fałsz? P F 1. W romantyzmie rozegrała się tzw. walka klasyków z romantykami. 2. Klasyków reprezentował Mickiewicz, romantyków Słowacki. 3. Kazimierz Brodziński napisał rozprawę O klasyczności i romantyczności… 4. Maurycy Mochnacki poparł Brodzińskiego w polemice z klasykami. 5. Adam Mickiewicz studiował w Kownie i w Lozannie. 6. Adam Mickiewicz brał udział w powstaniu listopadowym. 7. Cyprian Kamil Norwid należy do prekursorów romantyzmu. 8. Wiersz Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie… obrazuje kult wybitnych jednostek typowy dla
Test wiedzy z modernizmu 1. Pierwszy tom wierszy Kazimierza Przerwy-Tetmajera został wydany w: a. 1900 b. 1894 c. 1891 Odpowiedź: c. Komentarz: Literacki debiut Tetmajera przypada na rok 1891. Datę tę zwykło się uważać za początek modernizmu w Polsce, a to dlatego, że w twórczości poety odnajdujemy większość ówczesnych zainteresowań literackich. Znajdują się tam utwory przynależne do takich nurtów literackich, jak symbolizm, dekadentyzm, impresjonizm, a więc na dobrą sprawę wszystko
Ukaż Hymn do Nirwany Kazimierza Przerwy-Tetmajera jako przejaw dekadenckich nastrojów epoki. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Hymn do Nirwany Z otchłani klęsk i cierpień podnoszę głos do ciebie, Nirwano! Przyjdź twe królestwo jako na ziemi, tak i w niebie, Nirwano! Złemu mnie z szponów wyrwij, bom jest utrapion srodze, Nirwano! I niech już więcej w jarzmie krwawiącym kark nie chodzę, Nirwano! Oto mi podłość ludzka kałem w źrenice bryzga, Nirwano! Oto się w złości ludzkiej w błocie ma stopa ślizga,
Kim jest artysta? Jakie jest jego miejsce w społeczeństwie? Rozważ zagadnienie, wykorzystując wnioski z interpretacji Evviva l’arte! Kazimierza Przerwy-Tetmajera i Albatrosa Charles’a Baudelaire’a. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Evviva l’arte! Evviva l’arte! Człowiek zginąć musi – cóż, kto pieniędzy nie ma, jest pariasem, nędza porywa za gardło i dusi – zginąć, to zginąć jak pies, a tymczasem, choć życie nasze splunięcia niewarte: evviva l’arte! Evviva l’arte! Niechaj pasie brzuchy, nędzny filistrów naród! My, artyści, my, którym często na
Człowiek wobec własnego istnienia – rozwiń myśl, interpretując wiersz Andrzeja Bursy (Przecież znasz wszystkie moje chwyty). Andrzej Bursa *** ty znasz moje chwyty, ja znam twoje marnujemy czas. Roger Vailland Przecież znasz wszystkie moje chwyty życie moje wiesz kiedy będę drapał krzyczał i rzucał się znasz upór moich zmagań i drętwe pozbawione smaku i czucia wyczerpanie wtedy zatruwasz mój sen majakami aby uniemożliwić mi jakikolwiek azyl znam twoje słodycze które przyjmują
Dokonując analizy i interpretacji wiersza Stanisława Koraba-Brzozowskiego pt. Próżnia, udowodnij, że jest to utwór typowy dla dekadentyzmu. Stanisław Korab-Brzozowski Próżnia Drzewo samotne, obnażone, Podnosi chude swe ramiona, Rozpaczy hymny śle chropawe Do stalowego nieba próżni. Pod drzewem stoi krzyż zmurszały, Na nim rozpięty Chrystus kona, Wznosząc swe oczy beznadziejne Do stalowego nieba próżni. Pod krzyżem dusza ma cierpiąca Z otchłani czarnej swej nicości Wznosi pragnienia obłąkane Komentarz Temat wydaje się łatwy,
Związki z myślą filozoficzną, literaturą i sztuką Europy na przykładzie dowolnej epoki w literaturze polskiej. Jaką epokę wybrać? Tę, którą znasz najlepiej, rzecz jasna. Dokładniej: taką, o której filozofii, sztuce i literaturze możesz powiedzieć najwięcej. Związki literatury polskiej z kulturą Europy Średniowiecze – pozwoli na „przyłożenie” filozofii św. Augustyna do Legendy o św. Aleksym, wizerunku danse macabre do Rozmowy Mistrza Polikarpa ze Śmiercią, odnalezienie kultu Matki Boskiej w Bogurodzicy, w Lamencie świętokrzyskim. Warto zwrócić uwagę na szczupłość naszej
Udowodnij, że wiersz Kazimierza Przerwy-Tetmajera pt. „Jak dziwnie smutne, posępne, złowieszcze” jest tekstem dekadenckim. Notatkę sporządź w punktach. Kazimierz Przerwa-Tetmajer Jak dziwnie smutne, posępne, złowieszcze Jak dziwnie smutne, posępne, złowieszcze jest to zegaru miarowe stąpanie – słucham i zimne przejmują mię dreszcze… Coraz mniej życia, niebytu otchłanie coraz mi bliższe, śmierci przeraźliwe, groźne widziadło ciśnie mi się w oczy – – straszno pomyśleć, że ciało, dziś żywe, niedługo w trumnie robactwo roztoczy. Okropna wizja!…
FIN DE SIÉCLE – oznacza „koniec wieku” i jest to nazwa stosowana, podobnie jak → dekadentyzm, schyłkowość do końca wieku XIX. Zawiera treść raczej pesymistyczną, nawiązującą do krańcowości, poczucia beznadziejności i nastroju ludzi końca wieku – fin de siecle’u. Wykładnią poetycką terminu jest wiersz Kazimierza Przerwy–Tetmajera pt. Koniec wieku XIX.
