Strona Główna

Zbigniew Herbert – biografia

Zbigniew Herbert to jeden z największych pisarzy polskich drugiej połowy XX wieku. Jego liczne wiersze są znane i cenione nie tylko u nas, także w innych krajach, przede wszystkim w Anglii i Stanach Zjednoczonych. Jego życie i twórczość przypadły w dużej mierze na okres, który nosi w sztuce nazwę socrealizmu. Nie były to łatwe czasy, posłuchajmy, co myślał o nich sam poeta: Ten okres powojenny jest dość obrzydliwym rozdziałem w dziejach literatury polskiej. Nie jestem specjalistą ani od pornografii, ani od

Witold Gombrowicz

Witold Gombrowicz był bez wątpienia jednym z największych i zarazem najbardziej kontrowersyjnych pisarzy polskich. Przez całe życie był zażartym krytykiem Polski i polskości, polskiej tradycji literackiej i polskiego „ducha narodowego” – dziś sam znajduje się na czołowym miejscu w kanonie tej tradycji. Stworzył literaturę wyjątkową, rzec można, bez precedensu. Był postacią niezwykle barwną – dla wielu nieznośną i męczącą, egocentryczną i zadufaną w sobie. Polskę obserwował przeważnie z daleka: bez mała połowę życia spędziwszy na emigracji: w Argentynie i we Francji.

Aleksander Fredro

Na tle epoki Aleksander Fredro tworzył w romantyzmie, czasie, kiedy powstały największe dzieła literatury polskiej. Jego twórczość była przyjmowana przez widzów z zachwytem, na jego komedie do teatrów przychodziły tłumy – ale krytycy nie mogli mu darować, że nie realizował założeń romantycznych. Zarzucali mu rezygnację z walki o lepsze jutro, naśladownictwo komedii włoskich i francuskich, błahość intrygi i „wszystkie niedorzeczności pseudoklasycznych komedii”. Jednak twórczość Fredry obroniła się sama. Doceniwszy ją, domagano się od komediopisarza nowych sztuk,

Bolesław Leśmian na maturze

Tego się naucz! Poezja Bolesława Leśmiana – niepowtarzalna w swym charakterze – do najłatwiejszych nie należy. Zastanów się, czy potrafisz odpowiedzieć na następujące pytania: Dlaczego twórczość autora Dusiołka stanowi na tle poezji dwudziestolecia międzywojennego zjawisko całkowicie odosobnione? Co przesądza o jego odrębności? Do jakiej filozofii odwołuje się Leśmian w swoich wierszach? Jak postrzega świat, człowieka, naturę? Na czym polega eksperymentatorski stosunek do języka poetyckiego? Jaką funkcję pełnią neologizmy w wierszach

Marek Hłasko

Mini-CV 14.01.1934 – narodziny. 11.01.1958 – otrzymanie Nagrody Literackiej Wydawców za 1957 rok. 20.02.1958 – wyjazd do Paryża (początek emigracji). 20.02.1961 – małżeństwo z Sonią Ziemann. 14.06.1969 – śmierć. Marek Hłasko to postać kontrowersyjna, legendarna. Opowieści krążące na jego temat wiążą się z kobietami bądź z oportunizmem politycznym wobec panującego socjalizmu. Na tle epoki Na pewno był wyróżniającym się młodym twórcą, który buntował się często i namiętnie. Zdobył uznanie czytelników, bo świat przez niego

Maria Konopnicka

Mini-CV: 23.05.1842 – dzień urodzin w Suwałkach 09.1862 – ślub z Janem Konopnickim 1875 – debiut 0d 1890 roku – liczne podróże 08.10.1910 – śmierć we Lwowie Maria Konopnicka nazwana w 1902 roku poetką proletariatu, szalenie popularna, uwielbiana przez Teofila Lenartowicza, Elizę Orzeszkową, Stefana Żeromskiego, Bolesława Leśmiana, choć, oczywiście, nie brakowało też sądów negatywnych na jej temat. Na pewno miała niepospolity talent poetycki, kiedy pisała o wsi, to jakbyśmy słyszeli dźwięk fujarki… Na tle

Mikołaj Rej

Mini-CV 1518 – rozpoczęcie zarzuconych po roku studiów uniwersyteckich. 1523 – terminowanie na dworze magnackim Andrzeja Tęczyńskiego. 1531 – przeprowadzka do ziemi chełmskiej i początek przyjaźni z hetmanem Maciejem Sieniawskim. 1537 – początek działalności politycznej. 1562 – ostateczne przystąpienie do polskiego odłamu kalwinizmu. Mikołaj Rej już za życia uznany był za twórcę wybitnego. Przez wielu nazywany był „ojcem piśmiennictwa polskiego”. Był wszechstronnie utalentowanym samoukiem, który w wielu gatunkach literackich stworzył pierwsze wzorce literackie

Molier

Mini-CV 1622 – rok urodzin. 1643 – opuszczenie domu rodzinnego, decyzja o związaniu się z teatrem. 1646 – założony przez Moliera teatr w Paryżu bankrutuje, trupa wyjeżdża na prowincję. 1658 – powrót do Paryża. Początki opieki królewskiej. 1664 – wystawienie Świętoszka. 1666 – ślub z Armandą Bejart. 1675 – śmierć. Na tle epoki Był to na pewno twórca wyjątkowy – bezlitośnie smagał biczem satyry swych współczesnych, co nie należało do częstych obyczajów epoki. Stworzył

Zofia Nałkowska

Mini-CV 1884 – narodziny w Warszawie. 1898 – debiut (poetycki). 1904 – małżeństwo z Leonem Rygierem. 1911 – śmierć ojca. 1916 – poznanie Jana Gorzechowskiego – Jura. 1922 – drugie małżeństwo. 1922-1926 – życie w Grodnie. 1929 – drugi rozwód. 1933 – jako jedyna kobieta w Polskiej Akademii Literatury. 1934 – początek związku z Bogusławem Kuczyńskim. 1935 – Granica. 1936 – odznaczona Złotym Wawrzynem PAL. 1940-1944 – prowadzenie sklepiku z tytoniem w okupowanej Warszawie. 1945 – pobyt

George Orwell

Mini-CV 1903 – narodziny w indyjskim mieście Motihari. 1922-1927 – służba w brytyjskiej Policji Imperialnej w Birmie. 1936-1937 – uczestnictwo w wojnie domowej w Hiszpanii po stronie anarchistów. 1941-1943 – służba w ochotniczych szeregach samoobrony. Pracuje jako korespondent BBC. 1945 – pracuje jako korespondent Obserwatora na Europę Zachodnią. 1950 – umiera w uniwersyteckiej klinice w Londynie. George Orwell był pisarzem i publicystą angielskim. Urodził się w Indiach, jednak młodość i decydujące lata swego życia spędził w Europie. Orwell znany jest przede wszystkim

Gustaw Herling-Grudziński

Pisarz emigracyjny. Dokumentalista i moralista. Autor poruszającej książki o sowieckich obozach pracy. Więzień łagru w Jercewie i żołnierz generała Andersa. Piękna, heroiczna biografia, w której nie brakowało tragicznych zdarzeń. Spisywał ją autor niemalże przez całe życie w kolejnych częściach Dziennika pisanego nocą. W Polsce przez wiele lat w oficjalnym obiegu nieobecny i zakazany. Pierwsza jego książka z czasów emigracji ukazała się w kraju dopiero w późnych latach 80. W 1991 roku przyjechał do Polski po raz pierwszy po pięćdziesięciu dwóch latach pobytu za

Tadeusz Borowski

Mini-CV 12 listopada 1922 roku – urodził się w Żytomierzu na Ukrainie. 1932 – odbył samodzielną podróż z bratem do granicy polskiej, gdzie spotkał się ze zwolnionym z łagru ojcem. 1940 – wstąpił na konspiracyjny Uniwersytet Warszawski. 1942 – debiutował tomem poetyckim Gdziekolwiek ziemia. 1943 – wpadł w ulicznym kotle, dostał się na Pawiak i do obozu. 1946 – w maju wrócił do Polski, w listopadzie wróciła Maria, w grudniu wzięli ślub. 1947 – ukazał się tom Pożegnanie

Johann Wolfgang Goethe

Pisarz czasu burzy i naporu w Niemczech. Współtwórca romantycznej rewolucji. Kształtował nowe kanony w literaturze końca XVIII i początku XIX wieku. Formował romantyczny światopogląd. Dał kulturze europejskiej nowy typ bohatera, który swoją postawą, sposobem postrzegania świata, strojem wyrażał istotę romantycznego przewrotu. Nie było w Europie artysty, który by nie znał twórczości Goethego. Z uwielbieniem czytał go Mickiewicz i inni polscy romantycy. Miał też wrogów, bo jak każdy, kto tworzy nową metodę, budził kontrowersje. Jaka to epoka? Goethe

Gabriela Zapolska

Gabriela Zapolska w swoich dramatach, powieściach i nowelach pokazywała śmieszny, ale i przerażający mieszczański świat ludzi dbałych tylko o własną wygodę i przestrzeganie konwenansów. Wpisała się w ten sposób w młodopolski nurt krytyki filisterstwa. Jej życie i twórczość otaczała aura skandalu, którą często sama podsycała. Wyciągała na światło dzienne tematy niemoralne, zakazane, prowokowała – nie tylko swoimi publikacjami, ale i życiem osobistym. Pochodziła z bogatej, ziemiańskiej rodziny, szybko jednak zerwała ze swoim środowiskiem wybierając życie aktorki. Marzenia o staniu się „drugą

Franz Kafka

Mini-CV 1883 – narodziny. 1893 – 1901 – nauka w gimnazjum. 1901 – 1906 – studia zakończone zdobyciem tytułu doktora praw. 1908 – początek pracy zawodowej w Zakładzie Ubezpieczeń Robotników od Wypadków. 1909 – debiut literacki. 1912 – 1917 – znajomość i korespondencja z Felicją Bauer. Dwukrotne zaręczyny. 1917 – rozpoznanie choroby: gruźlica. 1920 – 1922 – znajomość i korespondencja z Mileną Jesenską. 1922 – zwolnienie się z pracy. Pobyty w sanatoriach. 1923 – związek z Dorą Diamant, wspólne

François Villon

Mini-CV François Villon urodził się w 1431 roku w ubogiej rodzinie. 1452 – zostaje magistrem sztuk wyzwolonych. 1455 – w związku z licznymi burdami i oskarżeniem o morderstwo ucieka z Paryża, dokąd wraca w 1456 roku. 1462 – pisze Wielki testament. 1463 – skazany na banicję opuszcza Paryż i słuch po nim ginie. François Villon to jedna z ciekawszych postaci francuskiej poezji średniowiecznej. Słynny jako awanturnik i przestępca, lubujący się w rozrywkach światka paryskiego. Rzetelnie wykształcony, wybiera drogę przestępstw i zabawy. W swej poezji

Gustaw Flaubert

Mini-CV 1821 – Gustaw Flaubert przychodzi na świat w Rouen. 1839 – rozpoczyna studia w Paryżu, które wkrótce rzuca i osiedla się w Croisset. 1849 – podróż na Wschód. 1856 – wydanie Pani Bovary, proces i sława. 1880 – śmierć. Gustaw Flaubert (1821-1880), wybitny pisarz francuski, którego twórczość budziła w ówczesnym świecie wiele kontrowersji. Stworzył własną koncepcję sztuki obiektywnej, przemawiającej samym obrazem, dążącej do piękna i prawdy (odtwarzającej życie w jego rzeczywistych przejawach). Uważany za ojca naturalizmu. Na

Bruno Schulz

Bruno Schulz (1892-1942), prozaik, grafik, krytyk literacki. Jego życie i twórczość związane były z rodzinnym Drohobyczem, który stał się inspiracją dla prac pisarza. Choć zbiór dzieł Schulza jest ograniczony, z całą pewnością można stwierdzić, że jest to jedna z najciekawszych postaci literatury polskiej. Stworzył swój własny, wyjątkowo oryginalny sposób pisania (i rysowania), kreowania świata i rzeczywistości na sposób oniryczny, nasycony lękami, fobiami i kompleksami. Niestety, większość jego prac została zniszczona w czasie II wojny światowej. Biografia Życie

Daniel Naborowski

Epoka –  barok, XVII wiek Nurt – poezja dworska, ale metafizyczna, wyraża w poezji modną w baroku filozofię. Zaliczany jest do polskich poetów metafizycznych, obok np. Mikołaja Sępa-Szarzyńskiego i Sebastiana Grabowieckiego Rola w polskiej literaturze – najbardziej znany poeta metafizyczny XVII wieku. Myśl o przemijaniu i marności kondycji ludzkiej znajduje w jego wierszach ciekawą  realizację. Jego poezja jest kunsztowna, ma starannie przemyślaną kompozycję. Jednocześnie zaskakuje niemal współczesny język niektórych jego

Maria Dąbrowska

Mini-CV 1889 – Maria Szumska przychodzi na świat w Russowie koło Kalisza. 1906-1907 – studia przyrodoznawcze w Lozannie. Od 1908 – studia w Brukseli. Interesuje się sprawami społecznymi, poznaje przyszłego męża Mariana Dąbrowskiego, współpraca z wieloma pismami. 1911 – ślub Marii i Mariana Dąbrowskich. 1914 – wybuch wojny i pobyt w Polsce; Maria jest zaangażowana czynnie w pracę społeczno-oświatową. 1918-1824 – praca w Ministerstwie Rolnictwa. 1925 – Nagroda Związku Księgarzy i Wydawców; śmierć Mariana Dąbrowskiego, depresja Marii. 1929 – pobyt