Strona Główna
Podpowiedź Wszystkie części łączy osoba bohatera romantycznego: Widmo – Pustelnik – Gustaw – Konrad. Również motyw etyczny – ciągłej walki dobra ze złem – przyświeca wszystkim częściom utworu, w każdej części pojawia się także spór klasyczno-romantyczny: uczucie przeciw wiedzy, serce przeciw rozumowi, młodość przeciw starości, miłość przeciw mądrości. Poza tym części dramatu bardzo różnią się od siebie. Część II – ogniskuje się wokół obrzędu dziadów. Dominują w niej spirytualizm, mistycyzm, obejmuje jedną
Scharakteryzuj polskiego bohatera romantycznego. Dramat romantyczny to najważniejsza z romantycznych form literackich. Łączy niemal wszystkie rodzaje literackie ze wszystkimi rodzajami sztuki. Przez wielu uważany jest za niesceniczny, gdyż odwołuje się raczej do wyobraźni czytelnika niż oczu widza. Charakteryzuje się: Zerwaniem z klasyczną zasadą trzech jedności: akcja rozgrywa się w wielu przestrzeniach, które przemierzamy, podążając za bohaterem; czas akcji często rozciąga się na przestrzeni kilku lat, podobnie jest z samą akcją, w dramacie mamy do czynienia
Przedstaw cechy powieści poetyckiej na przykładzie Konrada Wallenroda. Zacznij Adam Mickiewicz, pisząc Konrada Wallenroda, wzorował się na tradycji angielskiej powieści poetyckiej. Wcześniej przetłumaczył najbardziej znaną powieść poetycką George’a Byrona Giaur. Pisarze romantyczni odkryli bogactwo zależności międzyludzkich i skomplikowanie natury ludzkiej, a powieści poetyckie – złożone, niejednoznaczne pod względem zarówno formy, jak i przekazywanych treści – pozwalały im wyrazić całą tę wiedzę. . Rozwinięcie Konrad Wallenrod spełnia wszystkie podstawowe wymagania powieści poetyckiej, gatunku powstałego w okresie
Kordian Juliusza Słowackiego jako sąd nad powstaniem listopadowym. Zacznij ogólnie: Dyskusje nad przyczynami upadku powstania listopadowego były jednym z głównych tematów polskiej literatury, powstającej po klęsce powstańców. Różni autorzy wyrażali swoje poglądy na ten temat. Na przykład Adam Mickiewicz interpretował ten fakt historyczny w kategoriach mesjanistycznych – jako ofiarę narodu polskiego, która pozwoli na jego późniejsze zmartwychwstanie. Juliusz Słowacki, tworząc literacką rekonstrukcję spisku z 1829 roku – Kordiana – przedstawił swoje poglądy na
Przeprowadź analizę wiersza Jana Andrzeja Morsztyna pt. „Niestatek”. Podpowiedź Zasadą konstrukcyjną utworu jest anafora – przez 15 wersów poeta powtarza: „prędzej…”, wyszukuje najrozmaitsze „niemożliwości” tego świata, jak np. „prędzej kto wiatr w wór zamknie”. Po cóż? By w ostatnim wersie zdradzić swój koncept. Wszystko to stać się może prędzej „niźli będzie stateczna która białogłowa”. Można powiedzieć zatem, że utwór ten jest barokowym głosem w dyskusji o wyższości mężczyzn nad kobietami (lub odwrotnie). Morsztyn sięga szczytu
Bóg w oczach twórców renesansowych, w Sonetach Mikołaja Sępa Szarzyńskiego i ujęciu późniejszych twórców. Bóg jest wartością niezwykle ważną w hierarchii pisarzy obu epok – choć postrzeganą inaczej. To jakby opozycja harmonii i niepokoju, spokojnego, ufnego humanizmu i humanizmu heroicznego. W liryce Jana Kochanowskiego Bóg jest Stwórcą, Mistrzem, Architektem konstrukcji tak misternej i skomplikowanej jak wszechświat. Struktura taka daje podstawy do zaufania, poczucia bezpieczeństwa, wiary w ład i sens istnienia. Dziękczynienie za urodę świata składa Kochanowski Bogu
Rycerze od Homera po Szekspira. Referat na podstawie znanych lektur. Żelazne serce rycerza antycznego W Iliadzie Homera widzimy rycerza antycznego, gdy odziany we wspaniałą zbroję, silny i zręczny, walczy na polu bitwy. Wielki pojedynek między Achillesem a Hektorem jest bacznie obserwowany zarówno przez obóz Trojan, jak i Greków – wszak walczą ze sobą najwspanialsi ze wspaniałych. Homer przedstawia w eposie rycerza wyjątkowego – wybranego spośród innych. Jest on „miły bogom”, a bogowie raczej nie zapominają
Scharakteryzuj Gustawa z IV części „Dziadów” jako bohatera werterycznego. IV część Dziadów uważana jest za jeden z najpiękniejszych tekstów o miłości w literaturze polskiej. Jej bohater – Gustaw – romantyczny kochanek bezgranicznie ufający sile uczucia, pozostaje na zawsze okaleczony duchowo – okazuje się bowiem, że idealna miłość przynosi gorycz i zwątpienie w sens istnienia. Historia miłosna zawarta w dramacie jest dość typowa, jednak już na wstępie bardzo przypomina dzieje Wertera i jego ukochanej. Dwoje młodych ludzi o zgodnych poglądach
Realizm i idealizacja – dwa spojrzenia na wieś w literaturze renesansu. Tak zacznij Utwory podejmujące temat życia pasterzy, rolników, myśliwych, rybaków to sielanki. Mają one na ogół formę lirycznego monologu, najczęściej poprzedzonego czy przeplatanego opisem albo dialogiem. Niektóre sielanki zbudowane były jedynie z dialogów – sielanka udramatyzowana, sielanki z narracją – sielanka epicka. Jednym z najbardziej znanych twórców sielanek jest Szymon Szymonowic. O wielkiej popularności sielanek Szymonowica może świadczyć fakt, że jako polską nazwę
O czym informuje Andrzej Frycz Modrzewski w swoim dziele O naprawie Rzeczypospolitej? Jak służy temu kompozycja tekstu? Dzieło O naprawie Rzeczypospolitej pisane było po łacinie i mówiło o najważniejszych polskich bolączkach. Do Andrzeja Frycza Modrzewskiego przylgnął przydomek „ojca polskiej myśli demokratycznej” – był faktycznie pierwszym – nie tylko polskim, ale i europejskim – pisarzem, który podjął temat „demokracji”. Państwo demokratyczne to zdaniem Modrzewskiego najbardziej sprawiedliwy i przyjazny obywatelom ustrój. Co szczególnego jest w kompozycji dzieła Andrzeja Frycza
„Boska komedia” jako dzieło przełomu średniowiecza i renesansu. Boska komedia powstała w 1307 roku, a więc w epoce późnego średniowiecza. Swym charakterem, poetyką i poruszanymi tematami wykracza jednak poza swe czasy. O Boskiej komedii mówimy, że jest to utwór prekursorski, zapowiadający nowy sposób postrzegania świata. Jednak dzieło Dantego tkwi ciągle mocno w realiach średniowiecza. Możemy w nim znaleźć zarówno elementy filozofii i religijności średniowiecznej, jak i cechy utworów renesansowych. I tak za najważniejsze cechy średniowieczne utworu uważa się jego alegoryczność
Na czym polega tragizm bohatera dramatu Szekspirowskiego? (omów problem na wybranym przykładzie). Ażeby dobrze omówić ten problem, musisz po pierwsze: wybrać jednego bohatera z dramatów Szekspira (najłatwiej wybierać spośród lektur: Makbet, Hamlet, Romeo i Julia); po drugie: zastanowić się nad problemem tragizmu wybranego bohatera. Powiedzmy, że decydujesz się na Makbeta. Na czym polega jego tragizm? Był zwykłym rycerzem przestrzegającym honorowego kodeksu, a stał się przestępcą, królobójcą. Ale nie jest za to całkowicie odpowiedzialny.
Kryzys światopoglądowy w Trenach Jana Kochanowskiego. Zacznij Żeby mówić o kryzysie myślowym w Trenach, trzeba krótko scharakteryzować światopogląd poety przed napisaniem cyklu żałobnego, czyli przed rokiem 1580. Wcześniejsze poglądy Jana z Czarnolasu odczytujemy w jego licznych pieśniach i fraszkach. Panuje tam nie tylko renesansowa radość życia, ale również nawiązuje się do starożytnych filozofii stoicyzmu i epikureizmu. Stoicyzm zalecał spokój i niewzruszoną postawę wobec przeciwności losu, akceptację zmienności Fortuny („Lecz na szczęście wszelakie/ serce ma być jednakie”). Epikureizm zaś
1. Treny Jana Kochanowskiego, jako całość to: a) cykl poetycki, b) zbiór wierszy, c) antologia. 2. Głównym tematem Trenów jest: a. Urszulka Kochanowska i jej życie u boku rodziców, b. kryzys światopoglądowy poety i polemika z ideałami epoki, c. spór o ważne kwestie religijne i społeczne. 3. W Trenie I poeta odwołuje się do: a. filozofii stoickiej, b. historii starożytnej Grecji, c. tradycji poezji funeralnej. 4. Tren IX obrazuje: a)
Motyw sławy poetyckiej zwany jest też motywem exegi monumentum. Od słów „Exegi monumentum aere perenius…” zaczyna bowiem Horacy jedną ze swych pieśni (III), której początek tłumaczymy: Stawiłem sobie pomnik trwalszy niż ze spiży… Cóż to za trwały pomnik? Poezja! Udane dzieło literackie (fraszka, pieśń, oda) to gwarancja sławy i nieśmiertelności. Z tej samej pieśni pochodzi też cytat: „Non omnis moriar… (Nie wszystek umrę)”. I faktycznie nie całkiem umarł rzymski poeta, skoro ponad tysiąc
Koncepcja Boga i człowieka w twórczości Jana Kochanowskiego i Mikołaja Sępa Szarzyńskiego. Żyli w tej samej epoce, ale inaczej postrzegali Boga i człowieka. Jan Kochanowski we fraszkach nawiązywał do popularnej w odrodzeniu koncepcji, że człowiek jest marionetką w rękach Boga, a świat – teatrem. Ten motyw pojawiał się w trzech fraszkach: O żywocie ludzkim (dwa utwory o tym samym tytule) oraz Człowieku Bożym igrzysku. Każdy z nas jest kukiełką („łątką”), która po spektaklu zostanie schowana
Wymień czynniki, które sprzyjały rozwojowi kultury w renesansowej Polsce. Podpowiedź Już pod koniec wieku XV przenikały do Polski idee renesansowe dzięki przyjazdowi humanistów: Niemca Konrada Celtisa i Włocha Kallimacha (Filip Buonaccorsi), który zbiegł do Polski przed gniewem papieża, a także dzięki wyjazdom polskich dyplomatów za granicę. Synowie szlacheccy wyjeżdżali na studia za granicę – zwłaszcza do Padwy i Bolonii; wzrastał poziom wykształcenia społeczeństwa polskiego. Małżeństwo Zygmunta Starego z Boną Sforzą, z którą przybył do Krakowa 300-osobowy
Zaprezentuj bohaterów literatury błazeńskiej Bohaterowie literatury błazeńskiej Przede wszystkim trzy postacie: Ezop, Marchołt i Sowizdrzał. Ezop jest bohaterem dzieła Biernata z Lublina – Żywot Ezopa Fryga (ok. 1522). Marchołt pochodzi z Rozmów, które miał król Salomon mądry z Marchołtem grubym a sprośnym, pióra Jana z Koszyczek (przekład), Sowizdrzał – to postać anonimowego autora, przeniesiona na grunt polski z Niemiec, tamtejszy Eulenspiegel (Sowie zwierciadło – Sownociardłko, zwany też mniej dwornie: Czyścizadek). Postacie owe są brzydkie, obdarzone nieco rubasznym
Zaprezentuj obraz konfliktu między dwoma stanami na przykładzie Satyry na leniwych chłopów. Satyra na leniwych chłopów została zapisana w XV wieku. Należy do nurtu poezji świeckiej, przedstawiającej obraz konfliktu między ludźmi należącymi do różnych stanów społecznych w feudalnym świecie. Pisana, oczywiście, z punktu widzenia pana na włościach ukazuje chłopów w bardzo niekorzystnym świetle. W średniowieczu wieśniacy zmuszeni byli do pracy na rzecz pana (początkowo jeden dzień w tygodniu, później wymagania wobec nich zaczęły się zwiększać), przez
Pan Tadeusz, Nad Niemnem, Noce i dnie – księgi domu polskiego. Komentarz do tematu Temat pracy sformułowany nieco metaforycznie nie zawiera polecenia. Zdaje się mówić w domyśle: wykaż, w jaki sposób te lektury są księgą domu polskiego, dlaczego tak się je nazywa. Potwierdź, że są nią rzeczywiście – bo są, to wiadomo… Pomysł na wstęp – definiowanie pojęcia zawartego w temacie To prawie zawsze się sprawdza, jest dobrym punktem wyjścia do wielu wypracowań. Ważne
