Strona Główna
Ofiary miłości Nagła utrata osoby kochanej miłością wyjątkowo głęboką może wywołać uczucia szczególnie agresywne. W poczuciu krzywdy, raptownego osamotnienia człowiekiem zaczyna rządzić nieodparta potrzeba zemsty na niesprawiedliwym i bezwzględnym świecie, który odebrawszy mu szczęście nie dał w zamian nic oprócz poczucia pustki. Wściekła zemsta Iliada Kiedy najdroższy sercu homeryckiego Achillesa przyjaciel – Patroklos ginie na polu bitwy z rąk Hektora, dumny rycerz spod Troi wpada w szał cierpienia. Chwyta oburącz gorący popiół
Świat przedstawiany w utworach literackich rządzi się podobnymi prawami, jak nasza realna rzeczywistość, a ta w znacznej mierze opiera się na zasadzie dualizmu. Nierozłącznie splatają się w niej dwa przeciwstawne, stale zwalczające się pierwiastki: dobro i zło. Manicheizm (system religijny z III wieku) głosi, że człowiek ma dwie dusze: jedna związana jest z dobrem (jasnością, królestwem boga), druga zaś ze złem (ciemnością, królestwem szatana). Określona w ten sposób sytuacja człowieka
Renesansowe dążenie do ideału Średniowieczna kultura rycerska przybrała w renesansie kształt kultury dworskiej. Charakterystyczna dla tej epoki literatura parenetyczna (tym terminem określa się traktaty publicystyczne i pedagogiczne propagujące idealne wzorce do naśladowania dla przedstawicieli różnych stanów – np. władcy, gospodarz) stworzyła ideał dworzanina. Miejsce anonimowych twórców średniowiecznych zajęli konkretni autorzy, którzy często sami przebywali na magnackich lub królewskich dworach, a potem tworzyli literacki savoir-vivre idealnego dworaka. W lansowanej postawie znalazł
Czym odznacza się dramat szekspirowski? Narusza klasyczną zasadę trzech jedności: miejsca, czasu i akcji. Utwory Szekspira rozgrywają się w kilku przestrzeniach, akcja trwa nawet kilkanaście lat i obok wątku głównego zawiera również wiele motywów pobocznych. Łamie zasadę decorum, czyli zasadę odpowiedniości stylów, która tragedii przypisywała styl wysoki, pełen powagi i patosu, a komedii styl niski, bardziej rubaszny, nacechowany elementami komizmu. Dramaty Szekspira nie są tak koturnowe i teatralne jak tragedie
Żelazne serce rycerza antycznego W homerowskiej Iliadzie obserwujemy rycerza antycznego, gdy – odziany we wspaniałą zbroję, silny i zręczny walczy na polu bitwy. Wielki pojedynek między Achillesem i Hektorem jest bacznie obserwowany zarówno przez obóz Trojan, jak i Greków – wszak walczą ze sobą najwspanialsi ze wspaniałych. Achilles Homer przedstawia w eposie rycerza wyjątkowego – wybranego spośród innych. Jest on “miły bogom”, a bogowie nigdy nie zapominają o swych wybrańcach.
Reportaż W dużym uproszczeniu można powiedzieć, że reportaż to relacja na gorąco z jakiegoś ważnego wydarzenia czy miejsca, jednak podana w starannej formie stylistycznej. Reportaż nie może i nie powinien być zbyt długi. Dwa razy zastanów się, nim zapiszesz jakieś zdanie, gdyż każde jest na wagę złota. Każde powinno wnosić coś ważnego do tekstu. Bardzo istotny jest także dynamizm (po prostu: unikaj długich, rozbudowanych zdań). Nie bez znaczenia są emocje – nie może to
Julian Tuwim ył jedną z najznakomitszych indywidualności poetyckich dwudziestolecia międzywojennego. Wokół jego osoby narosła w pierwszych latach odzyskanej wolności atmosfera literackiej sensacji i obyczajowego skandalu. Wszystko za sprawą epatującej biologizmem Wiosny i obliczonych na prowokację gwałtownych wystąpień w kawiarni poetyckiej „Pod Picadorem”. Tutaj czytał swoje wiersze, przesiąknięte językiem ulicy, kolokwializmami i wulgaryzmami. Tutaj drażnił tradycyjnie, „mieszczańskie” gusty ostrą satyrą i szkalującym humorem. Zaznaczył się jako osobowość ekstrawertyczna, wybuchowa, namiętna. Nikt
I. Tęsknota za szczęściem, życiem, wolnością. Słowem – Biała Lokomotywa „Płyniemy przez wspomnienia miast: Z Białą Lokomotywą. Gdzie brzęczą pszczoły, pluszcze rzeka, gdzie słońca blask i cienie drzew; Do tej, co na mnie w życiu czeka; Do życia znowu nieś mnie, nieś: Biała Lokomotywo!” Renesansowa tęsknota! Trudno uwierzyć, że taką wizję przedstawia człowiek uciekający przed życiem w śmierć. Czyż nie budzą się w Was jakieś niewypowiedziane pragnienia – pełnej wolności
Hektor, Achilles, Odyseusz Oto wzór rycerza antycznego: odwaga, honor, wierność w przyjaźni, uczciwość w walce. Męstwo, szlachetność, mistrzostwo w wojennym rzemiośle. Najlepszym wzorem jest Hektor – to postać heroiczna, idzie walczyć, choć wie, że zginie. Jest szlachetny i wierny. Kocha żonę i synka – jest rycerzem – człowiekiem – nie posągiem. Achilles nie do końca jest ideałem: mściwy, porywczy, okrutny, chce znieważyć zwłoki Hektora. Dopiero po rozmowie z Priamem – ojcem Hektora –
Temat: „Ojczyzna to kraj dzieciństwa Miejsce urodzenia To jest ta mała najbliższa Ojczyzna…” (Tadeusz Różewicz) Obraz małej ojczyzny w wybranych dziełach literackich. (1) „Ojczyzna to kraj dzieciństwa Miejsce urodzenia To jest ta mała najbliższa Ojczyzna…” Czy słowa Tadeusza Różewicza mają swoje odzwierciedlenie w literaturze? Jakie utwory przekazują prawdę zawartą w cytowanym tekście? Myślę, że jednym z dzieł literackich, w których ojczyzna traktowana jest jako otoczenie człowieka, miejsce, gdzie autor lub
Należy do głównych twórców polskiego pozytywizmu. Na jej życiu, pisarstwie, światopoglądzie zaważyło w dużej mierze powstanie styczniowe. Brała udział w jego służbach pomocniczych, ukrywała w swoim domu i przewiozła do granicy Królestwa Polskiego jednego z głównych dyktatorów powstania, Romualda Traugutta. Dorobek twórczy Orzeszkowej jest niezwykle obszerny. Obejmuje w przeważającej części powieści tendencyjne i realistyczne, nowele, opowiadania, szkice krytyczne i autobiograficzne. Objętościowo dorównuje pewnie spuściźnie, jaką pozostawił po sobie Józef Ignacy Kraszewski. Mogłoby
Bolesław Prus – główny przedstawiciel polskiego pozytywizmu, powieściopisarz, nowelista, publicysta. Urodził się w 1847 roku w Hrubieszowie, zmarł w 1912 roku w Warszawie. Rodziców stracił bardzo wcześnie, wychowywał się u krewnych w Puławach. Jako szesnastoletni chłopiec wziął udział w powstaniu styczniowym, gdzie został ranny. Jego marzeniem zawsze była praca naukowa, ale w rezultacie poświęcił się pisarstwu. W rzeczywistości nazywał się Aleksander Głowacki. Studiował na Wydziale Matematyczno-Fizycznym Szkoły Głównej. Interesował się przyrodoznawstwem. Podjął pracę naukową z dziedziny
Twórczość literacką rozpoczął jako znakomity nowelista, autor Szkiców węglem, Latarnika, Janka Muzykanta i innych znanych powszechnie krótkich form narracyjnych. Przełomem w jego pisarstwie stało się jednak ogłoszenie w roku 1883 Ogniem i mieczem i wkrótce następnych części Trylogii. To ona zapoczątkowała serię wielkich powieści o tematyce zarówno historycznej jak i współczesnej. W latach dziewięćdziesiątych opublikował pisarz Bez dogmatu, Rodzinę Połanieckich, Quo vadis i Krzyżaków. Zwieńczeniem drogi twórczej była powieść dla
W dziejach literatury romantycznej zapisał się jako filozof historii. Jego refleksja historiograficzna próbująca rozpoznać mechanizmy procesów społecznych i rolę człowieka w świecie historycznym należy do najbardziej znaczących rozważań o romantycznej filozofii dziejów. Pozycję poety w świecie literackim ugruntowała Nie-Boska komedia – dramat metafizyczny i polityczny uznany za arcydzieło literatury polskiej. To głównie dzięki niemu uzyskał Krasiński miano „trzeciego wieszcza”. Wśród współczesnych nie cieszył się sympatią. Zarzucano mu konserwatyzm, tendencyjność w ocenie własnej warstwy społecznej,
Obce mu były skandale i prowokacje, bliska literatura. W jej historii zapisał się jako jeden z największych polskich symbolistów. „Był całkiem nieprawdopodobnym zjawiskiem wśród całej tej kipiącej, wzgardliwej, szydzącej, dokuczliwej zgrai płytkich, wystrojonych i wymuskanych paniczyków […] Nawet jego autocharakterystyka pisana w 1899 roku, dosłownie tego samego miesiąca – maja, co własny życiorys spisany przez Przybyszewskiego, okazała się niezwykła przez swój kontrast. Kasprowicz – rzeczowy, skrótowy, prosty, szorstki. Przybyszewski – kokieteryjny, minoderyjny, rozgadany
Słowacki wierzył, że triumf tego, co genialne, jest nieunikniony, że jego „będzie za grobem zwycięstwa”. W testamencie poetyckim, jaki pozostawił potomnym, wśród wielu wątków pobrzmiewa horacjańska nuta „non omnis moriar” („nie wszystek umrę”): „Jednak zostanie po mnie ta siła fatalna, Co mi żywemu na nic … tylko czoło zdobić, Lecz po śmierci was będzie gniotła niewidzialna, Aż was, zjadacze chleba – w aniołów przerobi.” Współcześni poecie nigdy nie zrozumieli jego
Co powinno się wiedzieć o pisaniu reportażu Jak pisać reportaż I tak jest w przypadku tekstu Mileny! Temat przerwy szkolnej dawał autorce pole do popisu, mogła dotrzeć wszędzie: do pracowni, na korytarz, pod pokój nauczycielski, do łazienki. I dotarła! Może szkoda tylko, że nie trafiła do szatni, tam często dzieją się ciekawe i nie zawsze pochwalane przez grono pedagogiczne rzeczy. A reporter nie jest przecież moralizatorem, on rejestruje tylko rzeczywistość,
Władysław Stanisław Reymont to znakomity epik, mistrz sztuki powieściowej czerpiący z tradycji wielkich realistów. I – podobnie jak Żeromski – pisarz obdarzony niepospolitym zmysłem obserwacji. Zanim ugruntował swoją pozycję jako pisarz, wykonywał przeróżne prozaiczne zawody, mające niewiele wspólnego z literaturą. Koleje jego życia – barwne i nierzadko niezwykłe – to materiał na ciekawą powieść biograficzną. Był synem organisty ze wsi Kobiele Wielkie, gruntownego wykształcenia nigdy nie zdobył. Braki w wiedzy
Dla swojego pokolenia był niekwestionowanym autorytetem moralnym. Nazywano go sumieniem narodowym, ostatnim wajdelotą, pisarzem, który rozdrapywał rany polskie, aby się nie zabliźniły błoną podłości. Urodził się w 1864 roku w zubożałej rodzinie szlacheckiej zamieszkałej na Kielecczyźnie. Z domu wyniósł kult dla tradycji patriotycznych. Uczył się najpierw w kieleckim gimnazjum, potem rozpoczął studia weterynaryjne w Warszawie, których nie ukończył z przyczyn materialnych. Utrzymywał się głównie z korepetycji. Był też guwernerem w zamożnych
Na mapie poetyckiej dwudziestolecia międzywojennego zajął miejsce całkowicie odosobnione. Nie należał do żadnego z ówczesnych ugrupowań literackich, nie brał udziału w krzykliwym, kontestacyjnym życiu warszawskich i krakowskich środowisk artystycznych. Wtopiony w pejzaż polskiej prowincji, najpierw w Hrubieszowie, potem w Zamościu kreował swoje tajemnicze, poetyckie bezświaty, dystansując się wobec awangardowych trendów, którym hołdowali poeci ze stolicy. We wspomnieniach i anegdotach jawi się jako niepokaźny człowiek urody bardzo przeciętnej. Jego niewielki wzrost stał
