Strona Główna
Wartość i sens poświęcenia się dla innych – rozważania w oparciu o znaną ci literaturę. Pierwszy był Prometeusz. Poświęcił się dla ludzkości, gdyż wykradł bogom ogień, za co został srogo ukarany. Potem wiele razy ktoś postępował na wzór mitu o Prometeuszu. Wielu twórców opisywało takich ludzi i takie czyny, chwaląc je i ukazując ich wartość. Pisarzem, który często podejmował temat poświęceń, był Stefan Żeromski. Nowela „Siłaczka” i powieść pt. „Ludzie
Wzorce osobowe (parenetyczne) różnych epok. Wzorzec osobowy Postać literacka skonstruowana tak, by czytelnik musiał się z nią solidaryzować i uznać za wzór godny naśladowania; świadomie uproszczona; najczęściej można ją spotkać w literaturze parenetycznej, dydaktycznej, tendencyjnej. Wzorzec osobowy to bohater wyposażony przez autora we wspaniałe cechy umysłu i charakteru, nierzadko obdarzony urodą. A wszystko po to, by przekonać czytelnika do ideologii czy filozofii, której pozostaje praktykującym wyznawcą, i dlatego jest taki… pozytywny. To ktoś, z kim odbiorca tekstu
Achilles jako wzór rycerza starożytnego. Scharakteryzuj go. Przypomnij sobie schemat charakterystyki: zaprezentuj bohatera – napisz, kim był, co o nim wiemy; co wiadomo o jego wyglądzie; przedstaw cechy charakteru, stosunek do ludzi, system wartości; zaopiniuj. Ułóż konspekt pracy: teza – bohater jest wzorcowym przykładem rycerza starożytnego – ma cechy wzorcowe dla tego typu – ale i indywidualne; prezentacja cech i komentarz potwierdzający tezę wstępną; wniosek na koniec pracy. Charakterystyka
Soplicowo jako arkadia romantyków. Postaw tezę Istotnie Pan Tadeusz kreśli wizję świata wyidealizowanego, dominują w nim realia typowe dla sielanki. Przywołaj argumenty: arkadyjskie usytuowanie dworu – pola, ruczaj, gaj, wzgórze; odwiecznie kultywowane obyczaje i rytuały; rola etykiety w zachowaniu ładu; przyjazny, niemal ojcowski stosunek Sędziego do chłopów; sprzężenie życia mieszkańców dworu z rytmem przyrody; liczne obrazy natury dające poczucie bytowania w świecie – wielkim, uporządkowanym ogrodzie, dającym poczucie bezpieczeństwa; idealizacja postaci. Postaw problem Czy jest
Władza tematem tragedii Król Edyp Sofoklesa. Wstęp Władza nie jest najważniejszym tematem tragedii Sofoklesa. Ale pojawia się – jest pokusą i wyzwaniem dla głównego bohatera. Poza tym Edyp jawi się nie tylko jako ofiara przeznaczenia, ale jako ojciec, mąż i właśnie władca. Zadaj pytanie Jakim władcą był Edyp? Raczej wzorowym. Dbał o miasto, martwił się jego tragedią, chciał pomóc, ratować je przed klęskami, dociec prawdy. Gdy dowiedział się, że rozwiązaniem problemów może
„Zło rodzi zło” (nie tylko na przykładzie Makbeta) Uwaga! Nie daj się zwieść tematom wyglądającym na bardzo łatwe i jednoznaczne. Szukaj różnych aspektów problemu, różnych możliwości odczytania. Zadawaj pytania: Po co? Dlaczego? Co z tego wynika? Od czego to zależy? Pamiętaj, że czas poświęcony na wnikliwe przemyślenie tematu nie jest nigdy czasem straconym. Uwaga – pułapka! W pracy nie powinieneś się ograniczać jedynie do udowodnienia, że zło rodzi zło. Bez trudu znajdziesz bardzo
Porównaj dwie kreacje Maryi ze średniowiecznych liryków (Bogurodzica i Lament świętokrzyski) Obydwa liryki maryjne powstały w tej samej epoce – średniowieczu, ale dzieli je dystans około 200 lat (Bogurodzicę umiejscawia się na początku XIII wieku, zaś Lament… pochodzi prawdopodobnie z II poł. XV wieku). Prawdopodobnie z tego powodu prezentują one całkowicie odmienne kreacje bohaterki lirycznej. Bogurodzica, która na początku była nie tylko pieśnią kościelną, ale miała też charakter hymnu narodowego
Motyw arkadii w literaturze – omów na wybranym przykładzie. Skąd wzięła się w literaturze arkadia, której motyw tak chętnie podejmowali poeci? Z mitologii greckiej. Arkadią była kraina wiecznej szczęśliwości zamieszkiwana przez rolników, pasterzy, rybaków, myśliwych żyjących według prostego kodeksu moralnego – w zgodzie z naturą. Motyw arkadii podjęty był już w starożytności przez: greckiego poetę Teokryta (autora pierwszych sielanek). rzymskiego poetę Wergiliusza (autora cyklu sielanek pt. Bukoliki – inaczej zwanych Eklogami. Później Wergiliusz na zamówienie cesarza
Związek literatury i malarstwa Tak postawione zagadnienie daje dość duże możliwości, bowiem związki literatury i malarstwa to mogą być: Dzieła malarskie, które przywoływane zostały w literaturze, pełnią funkcję symbolu, są inspiracja dla rozważań twórcy. Płótna utrwalające postacie i zdarzenia literackie (czasem, jak w przypadku Wyspiańskiego – obrazy do własnych dzieł). „Malarskość” dzieła literackiego i nasze z nim skojarzenia (jak choćby impresjonizm i poezja młodopolska). Pozostaje wymieniać i omawiać przykłady: I. Związki gdzie dzieło malarskie staje się punktem wyjścia, symbolem
Kazimierz Dejmek Reżyser, aktor, dyrektor teatrów, zmarł w 1996 roku. Twórca wybitny, bowiem posiadał własną koncepcję artystyczną działalności teatralnej. Ma w swoim dorobku wiele wybitnych przedstawień, niemniej najgłośniejsze, bo historyczne, wydają się Dziady z 1967/68 roku. Zdjęcie z tego spektaklu ze sceny zapoczątkowało wydarzenia marcowe 1968 – protest studentów UW. Inscenizacja zaiste mogła nie podobać się cenzurze: posiadała antyrosyjską, wymierzoną przeciw reżimowi wymowę. Wśród wielu wystawień dramatu narodowego to, Dejmka,
W poszukiwaniu wykładni etycznej – poeci i inni twórcy. Zwłaszcza ci ,,inni twórcy” warci są uwagi, nie sposób bowiem wyłożyć w krótkiej wypowiedzi wszelkich poetyckich i prozatorskich pytań i manifestów dotyczących moralności ludzkiej. Nie zapomnij o Panu Cogito Herberta, o Traktacie moralnym Miłosza, o wielkiej próbie i wyzwaniu dla morale człowieka, jaką stwarza chwila grozy – a tu kłania się i Joseph Conrad i Albert Camus i Gustaw Herling-Grudziński. Można tę wypowiedź wzbogacić, przywołując następujące zjawiska i wypowiedzi: Jana Józefa Szczepańskiego
Czym jest świat przedstawiony dzieła literackiego? Jest to – mówiąc prosto – świat zawarty w granicach dzieła np. stworzony przez autora powieści rzeczywistość: dana przestrzeń, zakres czasu, ludzie i przedmioty, zdarzenia, zjawiska. Zależą od swojego stwórcy – czyli pisarza – i możemy go również nazwać całościowym obrazem rzeczywistości prezentowanej w dziele literackim. Uwaga! Henryk Markiewicz, znany teoretyk literatury wyróżnia „rzeczywistość przedstawioną”, która jest pojęciem nieco szerszym od świata przedstawionego. Co wchodzi w skład tego świata?
Różne rzeczywistości i ich odbicie w literaturze Gdyby przyszło Wam wypowiadać się na taki temat – prawdopodobnie ,,rozbity czasowo” na rzeczywistość międzywojenną, wojenną lub powojenną, współczesną – uświadomcie sobie, że: literatura zawsze jest odzwierciedleniem swoich czasów, odzwierciedla je wiernie lub deformując (tradycyjnie lub awangardowo) nie czyni tego tylko dla zarejestrowania obrazu, ale stawia liczne pytania. Jedno z nich brzmi: czy człowiek może kształtować rzeczywistość, czy też ona całkowicie kształtuje i urabia jego osobowość? Są
Zbrodnia jako ważny temat literacki – omów wybrane przykłady. Jak zacząć? Czy chętnie czytasz o zbrodniach? Odpowiedz szczerze na to pytanie. Wstęp, podobnie jak zakończenie, zawsze mogą mieć osobisty charakter. Przykład Gdy pojawia się trup, jakiś człowiek, który stał się „niewygodny” zostaje szybko i „higienicznie” usunięty, powieść od razu robi się ciekawsza, wzrasta napięcie, szybciej bije nam serce. Niestety, taka jest chyba natura ludzka, że wolimy czytać o tajemniczych zbrodniach
Groteska jest jednym z najchętniej wykorzystywanych środków w twórczości Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Spróbuj odnaleźć jej elementy w V fragmencie „Zaczarowanej dorożki”. Konstanty Ildefons Gałczyński Zaczarowana dorożka V Allegro cantabile Grzywa mu się i ogon bielą, wiatr dmucha w grzywę i w biały welon. Do ślubu w dryndzie jedzie dziewczyna, a przy dziewczynie siedzi marynarz. Marynarz łajdak zdradził dziewczynę, myślał: Na morze sobie popłynę. Lecz go wieloryb zjadł na głębinie. Ona umarła potem z miłości, z owej tęsknoty i samotności.
Pokaż walory artystyczne „Sklepów cynamonowych” Brunona Schulza na przykładzie konkretnego opowiadania. Pokażę walory artystyczne prozy Schulza na przykładzie opowiadania Nawiedzenie. Walory artystyczne Sklepów cynamonowych I. Mityzacja rzeczywistości Zwykłe codzienne zdarzenia zostają usensownione poprzez swe podobieństwo do wydarzeń i postaci biblijnych. Ojciec przypomina proroka. Mówi się też o biblijnych realiach (Synaj). Ojciec kontaktuje się z Jehową: Łamańce rąk jego rozrywały niebo na sztuki, a w szczelinach ukazywała się twarz Jehowy, wzdęta gniewem i plująca przekleństwa. Mamy
Cechą podstawową postmodernizmu jest jak wiadomo fakt, że właściwie nie ma raz ustalonej definicji. Wszyscy mniej więcej wiedzą o co chodzi, ale definicjom to coś umyka, zupełnie jak z miłością. Faktem jest, że to silny i modny prąd w literaturze współczesnej (od lat sześćdziesiątych), który wywodzi się z założenia, że wszystko co nowatorskie już w literaturze wymyślono, że ludzkość stanęła w obliczu literatury wyczerpania (czyli że jesteśmy po wszelkich modernistach) i można już tylko powracać, poddawać przekształceniom, parodiować
Przedstaw pokrótce losy Kostylewa. Czemu służy ich ukazanie w Innym świecie? Kostylew pochodził z Woroneża. Wcześnie stracił ojca – oddanego partii komunistę, był ukochanym dzieckiem przedwcześnie owdowiałej matki. Z dzieciństwa wyniósł szczerą wiarę w ideały komunizmu. Zaczął studia na politechnice w Moskwie, ale na rozkaz partii wstąpił do Akademii Morskiej we Władywostoku (miał wówczas 24 lata). Marząc o rewolucji światowej, zainteresował się życiem na Zachodzie. Jako że nauczył się na kursach wieczorowych języka francuskiego, poznawał
Wykładniki artystyczne komizmu, tragizmu, patosu, ironii oraz groteski – w zakresie niezbędnym do zrozumienia czytanych utworów. Komizm Zespół cech dzieła literackiego (ale także filmowego, teatralnego, publicystycznego, kabaretowego), których zadaniem jest wywołać wesołość odbiorcy. Z komizmem będziemy mieć do czynienia np. w poematach heroikomicznych (literatura), komediach i farsach (teatr), niektórych felietonach (publicystyka), skeczach (kabaret). To, oczywiście, tylko wybrane przykłady. Pamiętaj, że elementy komizmu można znaleźć także w dziełach „poważnych”, których celem bynajmniej nie jest rozbawienie czytelnika,
Przedstaw różne interpretacje Tanga Sławomira Mrożka Tango jest dramatem wieloznacznym i może być różnie odczytywany. Najczęściej jest interpretowany jako: Obraz kryzysu mieszczańskiej rodziny, w której dochodzi do upadku obyczajów. Rodzice: Eleonora i Stomil nie wywiązują się ze swoich obowiązków wobec syna. Ojciec – awangardowy artysta i matka – kobieta nowoczesna i wyzwolona (dopuszcza do poufałości lokaja!) są antytradycjonalistami. W domu panuje kompletny chaos, który nie przeszkadza nikomu ze starszej generacji (oprócz rodziców należą do niej babcia
