Strona Główna
Wyposażony przez autora we wspaniałe cechy umysłu i charakteru, nierzadko obdarzony urodą fizyczną. A wszystko po to, by przekonać czytelnika do ideologii czy filozofii, której pozostaje praktykującym wyznawcą, i dlatego jest taki… pozytywny. To ktoś, z kim odbiorca tekstu ma się solidaryzować, być może ktoś, kogo uważać ma za wzór, a nawet naśladować. Do końca wieku XVIII z tego typu wzorami osobowymi spotykamy się w dziełach dziś zaliczanych do tak zwanej literatury parenetycznej. Należą do niej utwory
Pierwszy rolnik i pierwszy zbrodniarz w dziejach ludzkości – archetyp bratobójcy. Jeden z bohaterów Księgi Rodzaju. Kwestionariusz osobowy Imię: Kain – w języku hebrajskim znaczy: nabytek. Koneksje rodzinne: pierworodny syn Adama i Ewy, starszy brat Abla oraz Seta, który, mimo że najmłodszy z braci, został ojcem ludzkości. Stan cywilny: żonaty ze swoją bliźniaczą siostrą Aklimą. Dzieci: z jego potomków najbardziej znany jest syn Henoch, którego imieniem Kain nazwał zbudowane przez siebie pierwsze miasto. Umiejętności: uprawianie ziemi,
Dawno temu, dokładnie nie wiadomo kiedy, żył w ziemi Us człowiek imieniem Hiob. Był to mąż sprawiedliwy, prawy, bogobojny, unikający zła. Wiódł szczęśliwe i dostatnie życie. Miał liczne stada, piękny dom, siedmiu synów i trzy córki. Nikt się temu nie dziwił, bo Hiob postępował szlachetnie i uczciwie, zgodnie z Bożymi nakazami, a ludzie żywią nieuzasadnione niczym przekonanie, że szczęście jest nagrodą za prawość. Cieszyło Boga, że Hiob żyje w bojaźni Bożej
Jeden z najbardziej znanych bohaterów mitologii greckiej. Dobroczyńca ludzkości, w imię jej dobra gotowy do najwyższych poświęceń. Wzór bohaterskiego buntu przeciwko systemowi wartości tolerującemu istnienie zła. Kwestionariusz osobowy Imię: Prometeusz – po grecku znaczy: przezorny, przewidujący. Koneksje rodzinne: syn tytana Japeta i okeanidy Klimene, zaliczany do boskiej generacji tytanów; brat Atlasa, Epimeteusza i Menojtiosa; krewny Zeusa. Stan cywilny: żonaty. Dzieci: spośród jego synów najbardziej znany jest Deukalion, który, za radą ojca, dzięki zbudowanej
Lalka Bolesława Prusa jest powieścią panoramiczną, skutkiem czego występuje w niej cała armia postaci – liczni przedstawiciele wszystkich warstw społecznych obojga płci, różnego zawodu i wyznania. Sceną wydarzeń jest Warszawa – w większości fabuły, bo epizody rozgrywają się też w Zasławiu i w Paryżu. Wątki łączy osoba Stanisława Wokulskiego, którego dzieje są osnową powieści. Inne osoby: Izabela Łęcka – główna bohaterka powieści. Kobieta piękna (klasyczny typ błękitnookiej blondynki), arystokratka o zimnym sercu i wysokim mniemaniu o sobie i swojej rodzinie.
Nad Niemnem spełnia wymogi tzw. powieści dobrze skomponowanej – jak określali ją współcześni krytycy. To znaczy przemyślanej, o zwartej strukturze, w której wszystkie elementy są logicznie powiązane i uzasadnione. Przy czym Nad Niemnem spełnia wiele założeń realizmu, choć nie da się ukryć, że jest nieco tendencyjna – preferuje bowiem ideał pracy i program pozytywistów. Nad Niemnem jako powieść realistyczna na plan pierwszy wysuwa świat przedstawiony i prawdę o nim. Orzeszkowa jest narratorem wszechwiedzącym, nie ujawnia bezpośrednio
W 1800 roku włoski uczony, Aleksander Volta, wynalazł źródło prądu elektrycznego — ogniwo Volty. Jego budowa jest bardzo prosta: w naczyniu szklanym, zawierającym roztwór kwasu siarkowego, zanurzone są dwie płytki (elektrody), jedna z cynku, a druga z miedzi. Płytki te znajdują się od siebie w pewnej odległości — tak, aby nie mogły się ze sobą zetknąć. Między tymi elektrodami istnieje stała, określona różnica potencjałów, czyli napięcie. Tę różnicę potencjałów między
Realizm – to pojęcie ogólne. Funkcjonuje jako nazwa prądu literackiego. Stosuje się także ten termin do określenia metody twórczej w malarstwie, literaturze, słowem w sztuce europejskiej. Tendencja ta zapanowała między romantyzmem a naturalizmem końca wieku. Mianem realizmu określamy ogół dążeń w literaturze i sztuce, który realnie, wiernie odzwierciedla życie codzienne człowieka w jego środowisku. Realizm jest metodą „fotograficzną” – niczego nie odkształca i nie pomija szczegółów. Narodziny realizmu łączą się nierozerwalnie z literaturą francuską i pierwszą połową XIX wieku.
Granice czasowe epoki Z datami granicznymi epok literackich jest ten kłopot, że trudno podać konkretną datę i być pewnym, że skończył się na przykład romantyzm, a nastał pozytywizm. Jeśli chodzi o pozytywizm – w Polsce łatwiej ustalić te daty. W Europie – najwygodniej będzie przyjąć, że z realizmem mamy do czynienia od połowy XIX wieku (1850 rok) do lat 80. (kiedy to prozę zdominował nurt zwany naturalizmem). Przyczyny: nasilenie się w połowie wieku nowych tendencji filozoficznych, ogłoszenie
Idee najlepiej leżą na manekinach (Ewa Lipska) Czy literatura zaangażowana może być dobrą literaturą? Nie ulega wątpliwości, że literatura ma olbrzymią siłę oddziaływania. Ustosunkowując się w określony sposób do rzeczywistości, wpływa ona na nasze poglądy, wyobraźnię, wizję świata, często jest motorem ludzkich działań, a więc, pośrednio rzeczywistość tworzy. To wielka jej moc kreacyjna jest wykorzystywana w największym stopniu w przypadku tzw. Literatury zaangażowanej, która najogólniej rzecz biorąc, stara się zmienić, udoskonalić ludzki świat pod
Fatum czy wolna wola? Twoje refleksje nad ludzkim losem. Odwołaj się do wybranych utworów literackich różnych epok. Fatum, wolna wola to stałe elementy, które pojawiają się w literaturze już od czasów starożytności. Trudno wyobrazić sobie jakiegokolwiek bohatera pozbawionego własnego losu, wolnej woli czy też wiszącego nad nim przeznaczenia. Nawet Kafkowskie postaci mają swoje losy. Absurdalne, ale mają. Można by nawet powiedzieć o jakiejś fatalistycznej sile, która zawładnęła ich życiem. Wola to źródło
Dojrzewanie – czas przeklęty czy błogosławiony? Odpowiedz, opierając się na przeczytanych lekturach i obejrzanych filmach. Od twoich listów pachniało w sieni, Gdym wracał zdyszany ze szkoły, A po ulicach w lekkiej jesieni Fruwały za mną jasne anioły. (…) Z przemodlenia, z przeomdlenia senny, W parku płakałem szeptanymi słowy. Młodzik z chmurek prześwitywał jesienny, Od mimozy złotej – majowy. Słowa Wspomnienia, spisanego przez Juliana Tuwima, zaśpiewanego później przez Czesława Niemena nieodłącznie kojarzą nam się z
Czym jest sztuka? Dlaczego jej potrzebujemy, dlaczego z nią obcujemy? Rozważ ten problem odwołując się do wybranych przykładów. Komentarz Temat dość trudny. Czy obrać kierunek analiz, jak na przestrzeni dziejów pojmowano rolę sztuki? Można – pomiędzy traktowaniem rzemieślniczym, użytecznym a ideą „sztuki dla sztuki” jest spore pole do rozważań. Można też, jak autorka tej pracy, skupić się na obserwacji układu człowiek – sztuka, próbie odpowiedzi na pytanie, dlaczego ze sztuką obcujemy. Jak
Czy powstające dzisiaj w Polsce literackie i filmowe utwory mówią coś o współczesnym świecie? Jeśli tak, to jaki obraz się z nich wyłania? Odwołaj się do kilku przykładów. Temat dotyczy tematyki ściśle współczesnej. Jeśli nie bywasz w kinie, ani w księgarni, a w telewizji oglądasz tylko megahity, lepiej go sobie odpuść. Temat ten wymaga bowiem pewnej orientacji w bieżącej kulturze. A ponieważ zawiera w sobie także elementy oceny i interpretacji, aż „prosi się” o
Czy historia może być nauczycielką życia? Rozważ problem, odnosząc się do przykładów z Lalki Bolesława Prusa. Tezę, że historia uczy życia, można rozumieć na kilka sposobów. Można odnosić ją do słynnych postaci historycznych, dość często korzystających z doświadczeń swych poprzedników, jak wielcy wodzowie epoki napoleońskiej, którzy przed swymi bitwami studiowali starożytną strategię. Można także stosować ją do życia zwykłych śmiertelników, którzy sami przecież zmuszeni są często do konfrontowania swoich przekonań i wartości z rzeczywistością;
Człowiek jest zdumiewający, ale arcydziełem nie jest. Rozważania o złożoności natury ludzkiej na przykładzie Judyma, Baryki, Ziembiewicza oraz Bogumiła i Barbary. Rada 1 Istotą tematu jest ukazanie, że człowiek może wiele w życiu osiągnąć, stać go na heroizm i poświęcenie, ale bywa także ułomny, ma słabości i wady. Nie można go ani wywyższać, ani potępiać. Trzeba po prostu przyjąć go takim, jakim jest, co oczywiście nie zwalnia nas z dążenia do ideału. Staraj się tak właśnie
Cierpienia młodego Wertera – Johann Wolfgang Goethe Powieść w listach Temat miłość romantyczna, nie akceptowana przez świat, prowadząca do samobójstwa; bunt i cierpienie wrażliwej jednostki jaką jest Werter; weltschmerz (ból świata, choroba wieku) trapiąca młodych epoki. Co jest ważne: Utwór ukazał się w 1774 roku. Wzbudził ogromne zainteresowanie, wręcz skandal, stał się Biblią romantyków – zapoczątkował nowa epokę. Goethe ukazał zupełnie nowy rodzaj miłości, nowy rodzaj bohatera – wrażliwego, czułego, cierpiącego na
Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza Temat Dyskusja na temat reform propagowanych przez Sejm Wielki i postaw Polaków. Rzecz dzieje się na szlacheckim dworze – u Podkomorzego spotykają się reprezentanci różnych poglądów politycznych na sprawy w kraju. Gospodarze są stronnikami reform. Goście – Starosta Gadulski i Starościna – wstecznikami. Na tym tle rozgrywa się wątek miłosny. Para to: Teresa – córka Starosty, ale wychowana przez Podkomorzych, i zakochany w niej Walery – syn Podkomorzych. Walery jest
Jest garść zagadnień, które należy powtórzyć przed podejściem do testu CR. To terminy związane z najczęściej pojawiającymi się pytaniami, dotyczącymi struktury tekstu – nie wszystkie bowiem dotyczą treści. Ujęliśmy je jak najbardziej obrazowo. 1 Akapit wobec akapitu: Przykład pytania: Jaką funkcję przyjmuje akapit 3 wobec 1? Potrzebna wiedza: To może być: niezależność (są zupełnie o czym innym); synteza ( są zgodne, łączą się); sprzeczność, kontrast (są przeciwne); podważenie (3
TO jest pewne – z tekstem – całym lub fragmentem – będziesz miał do czynienia. Oto tablica niezbędnych narzędzi do poradzenia sobie z tekstem literackim i na poziomie podstawowym i rozszerzonym. Tekst Fragment lektury dołączony do tematu. 1. Stanowię część większej lektury! 2. Stanowię logiczną całość! 3. Mam swój sens – ideę. 4. Mam trzy ważne elementy: Świat przedstawiony: akcja (coś się tu dzieje) przestrzeń ( gdzieś się to dzieje)
