Strona Główna

Monarchia stanowa we Francji

Walka Kapetyngów z Plantagenetami Z chwilą podboju Anglii przez księcia Normandii – Wilhelma Zdobywcę, stworzyła się we Francji skomplikowana sytuacja. Książę Normandii, będąc lennikiem króla Francji, był mu jednocześnie równy jako król Anglii. Sytuacja stała się dla Kapetyngów (dynastii francuskiej) jeszcze bardziej niebezpieczna, gdy drogą małżeństwa tron angielski wraz z Normandią dostał się feudałom francuskim Plantagenetom, władającym m.in. księstwami Akwitanii i Gaskonii, czyli prawie całą zachodnią Francją, od Kanału La

Południowi i wschodni sąsiedzi Polski w XII-XIV w.

Czechy Władcy czescy z dynastii Przemyślidów już od X w. byli lennikami niemieckimi, a Czechy uważane były za kraj Rzeszy Niemieckiej. W 1198 r. otrzymali oni tytuł królewski. W XIII w. królowie czescy, uznając zwierzchność ce­sarską, stali się praktycznie niezależnymi wład­cami, uzyskali również prawo księcia-elektora (biorącego udział w wyborze cesarza). Wiek XII to również czas rozkwitu gospodarczego i wzro­stu potęgi politycznej Czech (stały się najpotęż­niejszym krajem Rzeszy). Przemysł Ottokar II

Najazdy mongolskie

Państwo Czingis-Chana Mongołowie byli ludem koczowniczo-paster­skim żyjącym na obszarze dzisiejszej Mongo­lii, Mandżurii i południowej Syberii. Mongolskie plemiona łączyły się w większe związki plemienne, na czele których stali chanowie. Jeden z nich Temudżyn – Czyngis-Chan (1206-1227) zjednoczył wszystkie plemio­na mongolskie i jako wielki chan podbił wszy­stkie ludy zamieszkujące pd. Syberię, Cho­rezm, północne Chiny. W 1223 r. jego wojska, pod wodzą Batu-chana dotarły nad Morze Azowskie gdzie pobiły nad Kałką książąt ruskich.

Niemcy w XII-XIV w.

Monarchia Hohenstaufów Z chwilą wstąpienia na tron niemiecki Kon­rada III w 1137 r., rozpoczęło się dwustuletnie panowanie w tym kraju dynastii Hohenstaufów (1137-1254). Okres ten charakteryzowała rywalizacja na obszarze Niemiec między Hohenstaufami a Welfami (książętami Saksonii i Bawarii). W rywalizacji cesarstwa z papiestwem, Welfowie często popierali papiestwo. W latach 1178-80 doszło nawet do wojny domowej między cesa­rzem a Henrykiem Lwem, najwybitniejszym przedstawicielem rodu Welfów. Panowanie Hohenstaufów to również czas tzw.

Monarchia Karola Wielkiego

Frankowie byli ludem germańskim, zamieszkującym pierwotnie ziemie na prawym brzegu Renu. Zjednoczeni w V w. przez Chlodwiga (w 496 r. przyjął on chrzest), opanowali całą Galię. Frankowie nie czynili różnic prawnych między ludnością germańską a gallo-rzymską. Stopniowo zaczęły zanikać różnice między nimi. Nastąpiła integracja – wytworzenie się z różnych elementów etniczno–kulturowych jednego społeczeństwa. Od VII w. nastąpiło osłabienie władzy frankijskich królów z dynastii Merowingów. Faktyczne rządy sprawowali majordomowe – urzędnicy

Zmiany terytorialne Polski w XVII w.

Na początku XVII w. Polska stanowiła jedno z największych państw europejskich, zajmując obszar około 990 tys. km2, szczególnie po nabytkach terytorialnych po pierwszej wojnie z Rosją i rozejmie w Dywilnie w 1619 roku zajmując Smoleńszczyznę, Ruś Czernihowską i Ruś Siewierską. Rozejm ze Szwecją w Mitawie przyniósł pierwsze straty – utrata Inflant (1622), poza ich częścią południową (okolice Dyneburga). Pokój polanowski (1634) przyniósł stabilizację polskich zdobyczy na wschodzie. Dramatyczne zmiany nastąpiły w połowie XVII w. poprzez osłabienie Rzeczypospolitej przedłużającym się

Okres wojen rewolucyjnych i napoleońskich

Przejściowa hegemonia francuska w Europie i jej obalenie Mało kto zdawał sobie sprawę we Francji, jak i chyba całej Europie, że rozpoczęte w 1792 r. wojny potrwają ponad 20 lat. Patrząc na problem z pewnej perspektywy cały ten ciąg konfliktów jawi się jako przedłużenie znanych z poprzednich epok walk o prymat w Europie, gdzie panująca pewna względna równowaga została w pewnym momencie złamana przez rewolucję i napoleońską Francję, czemu przeciwstawiły się inne, tradycyjne potęgi. Należy jednak nadmienić, iż

Walka wyzwoleńcza kolonii angielskich w Ameryce Północnej. Powstanie Stanów Zjednoczonych.

Geneza Konflikt interesów między mieszkańcami angielskich kolonii w Ameryce Północnej a brytyjskim rządem narastał od czasu zakończenia wojny 7-letniej. Likwidacja francuskiego panowania pozbawiła w pewien wymierny sposób zamieszkałych tam osadników, naturalnego wroga, do obrony przed którym musieli odwoływać się do odległego Londynu. Teraz energia i pretensje kolonistów musiały wyładowywać się na angielskim rządzie popełniającym serię pomyłek w swojej polityce wobec amerykańskich posiadłości. Przede wszystkim opory osadników budziła pazerność fiskalna rządu, pragnącego w podwyższonych bądź nowo wprowadzonych

Struktury (wojskowe i polityczne) polskiego państwa podziemnego w latach II wojny światowej

Polskim państwem podziemnym część współczesnych historyków nazwała struktury instytucjonalne podziemia w latach 1939-1945, lojalne wobec emigracyjnego rządu. Rządzący komuniści kwestionowali sensowność tego określenia, przypominając, że możliwości podziemnego państwa były ograniczone (okupacja). Nie można jednak kwestionować jego dokonań, sprawnej organizacji, autorytetu w społeczeństwie. Oczywiste, że w owym wojennym czasie na plan pierwszy wysunęły się struktury wojskowe.   Początki państwa podziemnego Jeszcze w dogorywającej, po kampanii wrześniowej, stolicy grupa oficerów, na czele z generałem Michałem Tokarzewskim-Karasiewiczem, zawiązała

Królowie elekcyjni Polski

Królowie elekcyjni Polski Henryk Walezy 1573-1574 Stefan Batory 1576-1586 Zygmunt III 1587-1632 Władysław IV 1632-1648 Jan II Kazimierz 1648-1668 Michał Korybut Wiśniowiecki 1669-1672 Jan III Sobieski 1673-1696 August II 1697-1733 Stanisław Leszczyński 1704 (elekcja) August III 1733-1763 Stanisław August Poniatowski 1764-1795

Geneza, zasady i funkcjonowanie wolnych elekcji

Po śmierci Zygmunta Augusta w 1572 roku szlachta po sporach i dyskusjach podjęła decyzję o zasadzie wyboru monarchy przez tzw. wolną elekcję (elekcję viritim), czyli powszechną w obrębie szlacheckiego, oczywiście, stanu (za pomysłodawcę uważany jest Jan Zamoyski). W praktyce na sejm elekcyjny przyjeżdżali głównie zamożniejsi przedstawiciele szlachty. Magnaci zaś potrafili się świetnie przystosować do sytuacji i nauczyć sztuki manipulowania głosami „panów braci”– jak lubiła zwać się szlachta. Przed głosowaniem zbierał się sejm zwany konwokacyjnym (od con

Czym był i jak funkcjonował folwark pańszczyźniany?

Rosnące ceny wyrobów rzemieślniczych i przeróżnych usług, spadek wartości realnej czynszów (w XIV-XV w.), wzrost popytu na zboże zarówno w kraju, jak i poza nim, oraz koniunktura na polskie wyroby rolniczego pochodzenia na zachodzie (możliwości eksportu) zachęciły szlachtę do zakładania i organizowania folwarków. Władza polityczna ułatwiała szlachcie narzucanie pańszczyzny, która do tej pory była jedną z kilku (trzech) form renty feudalnej. Ta sama władza pomagała w ograniczaniu mobilności chłopów, czyli ich swobody poruszania się, stopniowo przywiązując włościan

Ustrój polityczny, społeczny i gospodarczy Rzeczypospolitej szlacheckiej.

Szlachta polska, wykorzystując słabość i rozbicie etniczne mieszczaństwa, rozpoczęła w XIV w. swój marsz ku władzy. Pewne uprzywilejowanie tego stanu widoczne było już za Łokietka oraz za Kazimierza Wielkiego. Za panowania Ludwika Andegaweńskiego szlachta zys­kała wiele przywilejów. Ludwik Andegaweński, nie mający męskiego potomka, na dodatek cudzoziemiec panujący w rozległym imperium aż po Adriatyk, wydał w 1374 roku w Koszycach przywilej, który zwalniał szlachtę od podatków i zobowiązywał króla do obsadzania Polakami najważniejszych urzędów i ­godności. Władysław Jagiełło, również

3 sposoby na naukę języka obcego, których nie poznasz w szkole

Nauka języka obcego może przysporzyć wielu problemów, zwłaszcza gdy wybieramy nieodpowiednie metody. Każdy człowiek uczy się nieco inaczej i w różnym tempie przyswaja wiedzę. Lekcje w szkole nie zawsze są dobrze dopasowane do wszystkich uczniów. Bardzo często nauczycielom brakuje kreatywności, a rozwiązywanie zadań z podręcznika nie zawsze skutkuje. Jak więc uczyć się efektywnie? Poznaj sposoby skutecznej nauki, które angażują wszystkie zmysły i zapewniają świetne rezultaty! 1. Naśladowanie (z ang. shadowing)

Dzieje walki o hegemonię w Europie średniowiecznej (spór papiestwa z cesarstwem)

Geneza konfliktu Kościół w IX i X w. przechodził głęboki kryzys. Godność papieża piastowali ludzie o bardzo niskim poziomie moralnym, a tron papieski często był przedmiotem intryg rzymskich rodów. Wyprawy królów niemieckich do Italii podniosły prestiż papiestwa, ale zarazem utrwalały zależność zwierzchników Kościoła od cesarzy, którzy za wsparcie żądali podporządkowania się ich woli. Narastały jednak tendencje reformatorskie w łonie samego Kościoła – narodziły się w burgundzkim klasztorze Cluny i stopniowo rozprzestrzeniały się na inne ośrodki i kraje (początek

Jak funkcjonowało osadnictwo na prawie polskim i niemieckim?

Osadnictwem nazywamy proces polegający na zakładaniu wsi bądź miast. Związany on był z chęcią osiedlania się ludzi w jednym miejscu i uprawą ziemi. W końcu XII i w XIII w., w związku z postępem technik rolnych, nastąpił wzrost opłacalności gospodarki rolnej. Roz­pow­szech­nienie osadnictwa leżało w interesie możnych, klasztorów i rycerstwa. Tworzyli oni, chcąc zwiększyć swoje dochody, warunki zachęcające ludzi (wolnych i zbiegów) do osiedlania się na jeszcze niezagospodarowanych terenach. W ten sposób wykształciły się dwie główne formy osadnictwa: na prawie polskim, na prawie

Ekspansja turecka w Europie w XIV-XV w.

Geneza konfliktu Turcy osmańscy byli jednym z wielu ludów tureckiego pochodzenia zamieszkujących Azję Środkową. Na arenę dziejową wkroczyli na przełomie XIII i XIV w. po upadku państwa Seldżuków. Emirat pod przywództwem Osmana uzależnił od siebie sąsiadów w Anatolii Zachodniej. Wkrótce Turcy zagrozili Bizancjum, chylącemu się już wyraźnie ku upadkowi (zajęcie Nikomedii, Bursy, Nicei). W 1356 roku zajęli przyczółek po europejskiej stronie, forsując Dardanele pod Gallipoli. Stało się ono bazą do podboju Tracji i zdobycia Adrianopola (1360 rok),

Geneza, zasady i funkcjonowanie unii polsko-litewskich w XIV-XVI w.

Narodziny państwa litewskiego Plemienne księstwa litewskie zjednoczył w połowie XIII wieku książę Mendog. Ekspansja litewska dokonywała się kosztem osłabionej rozbiciem politycznym, a potem i mongolskim najazdem Rusi. Mendog skutecznie manewrował między wrogimi mu Krzyżakami i książętami ruskimi a Polską. W 1253 roku, po wcześniejszym przyjęciu chrztu, Mendog, za zgodą Innocentego IV koronował się na króla Litwy, a w 1261 roku połączył się ze Żmudzinami toczącymi zwycięskie boje z Krzyżakami. W 1263 roku król Mendog zginął w wyprawie na Brańsk. Po jego śmierci kraj

Jakie cele przyświecały polityce zagranicznej i wewnętrznej Kazimierza Wielkiego?

Polityka zagraniczna Kazimierz Wielki, jedyny syn Władysława Łokietka, objął tron w 1333 roku. Zastał co prawda kraj zjednoczony, ale zagrożony przez potężnych sąsiadów. Jedynym przyjaznym krajem i sojusznikiem, chociaż nie zawsze konsekwentnym, okazały się Węgry. Zjazd wyszehradzki W latach 1335 i 1339 Kazimierz dwukrotnie uczestniczył w tzw. zjazdach wyszehradzkich, spotykając się z królem czeskim Janem Luksemburskim i węgierskim – Karolem. Jan Luksemburski, w zamian za znaczną sumę pieniędzy, zrzekł się pretensji do tronu polskiego, zaś Kazimierz zrezygnował ze

Wskaż czynniki działające na korzyść sprawy zjednoczenia Polski w II połowie XIII w.

Czynniki sprzyjające idei zjednoczenia: wspólnota kulturowa i językowa; dążenie mieszczaństwa, przede wszystkim polskiego, do likwidacji wewnętrznych granic i barier celnych; dążenie drobnego rycerstwa do stworzenia silnej drużyny pod przewodnictwem władcy centralnego; starania hierarchii kościelnej, szczególnie prymasów Polski, którym „ubywało” obszarów i dochodów pod własną kontrolą, poprzez odrywanie kawałków, a potem już całych diecezji na rzecz innych ośrodków kościelnych (w Brandenburgii, Czechach itd.); patriotyzm części hierarchii kościelnej, np. arcybiskupa Jakuba Świnki; mit o św. Stanisławie, kanonizowanym biskupie,