Strona Główna
Co to jest filozofia? (na podstawie fragmentu „Świata Zofii” Josteina Gaardera. Termin „filozofia” pochodzi od greckiego philosophia i oznacza „uwielbienie mądrości” (phileo – „lubię” i sophia – „mądrość”). Filozofia nie jest tak wyrazistą, namacalną nauką, jak gramatyka, medycyna, sztuka czy tym bardziej technika. Efekty pracy filozofów mieszczą się najczęściej w… ich głowach. Filozofia to nauka dotycząca rozważań i przemyśleń związanych z przeróżnymi tematami. Nad czym mogą zastanawiać się filozofowie? Jak odpowiedzieć na to pytanie,
Człowiek częścią natury na podstawie fragmentu Chłopów Władysława Stanisława Reymonta. Powieść składa się z czterech tomów zatytułowanych kolejno – Jesień, Zima, Wiosna, Lato. Przecież to pory roku – tylko trochę nie po kolei! I w czasie takim, ograniczonym do roku, ukazana została przez Reymonta wieś. Trzy elementy przede wszystkim składają się na tę wizję: ciąg agrarny – roczny cykl pracy w polu, rozpoczęty kopaniem ziemniaków, zakończony żniwami (dla nas dzisiaj najistotniejszy); cykl liturgiczny,
Jak wyjaśnić przesłanie dotyczące Ikara zawarte w wierszu Zbigniewa Herberta „Dedal i Ikar”? To dość trudny utwór – trudniejszy od znanych wierszy poświęconych mitowi o Dedalu i Ikarze lub też zainspirowanych obrazem Bruegla Pejzaż z upadkiem Ikara. Dzieło nazwano obrazem o ludzkiej obojętności – Ikar tonie, widać tylko jego piętę, jednak nikt nie zwraca na to uwagi, nic nie dzieje się na świecie, wszystko toczy się swoim torem. O tym
Jan Kochanowski jako autor „Trenów”: zbolały ojciec, perfekcyjny artysta czy rozczarowany filozof? Wszystkie trzy role spełnia Jan Kochanowski jako autor cyklu Trenów. Może to trochę oburzać. Bo jak to – artysta i filozof? Chodzi przecież o Urszulkę, zmarłą ukochaną córkę poety, spadkobierczynię talentu… O nią chodzi, jej chciał poświęcić swoje wiersze, wyrazić swój ból, więc chcemy widzieć w Kochanowskim przede wszystkim zbolałego ojca. I tak jest, ale to za mało. Mówi się nawet, że Treny mają
Konwencje literackie w „Trzech elektrycerzach” Stanisława Lema. Zacznijmy od wyjaśnienia tego terminu. Słowa konwencja możemy używać w różnych kontekstach. Rozumie się przez nie przyjęte, utrwalone zasady i normy (od łac. conventio – umowa) określające zachowania społeczne, kulturowe, także literackie. W przypadku literatury konwencję będą tworzyły gatunki, zasady budowy utworu (kompozycja), wybór tematu (wiersz miłosny, filozoficzny) i bohaterów (księżniczka jest postacią z baśni), odpowiedni dobór środków językowych (tren nie zostanie napisany językiem potocznym). O tym, że
Środki budujące komizm słowny w scenkach z cyklu Teatrzyk „Zielona Gęś” Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego. Teatrzyk „Zielona Gęś” to cykl małych scenek dramatycznych. Humoru w nich nie brakuje, bo Gałczyński wyśmiewa rozmaite uprzedzenia, kompleksy, nawyki Polaków, drwi z fałszywie rozumianej tradycji narodowej i nietykalnego wizerunku Polaka – wiecznego romantyka. Ale co najważniejsze, przekornie atakuje tradycyjne gusty i konwencje literackie, wyszydza autorytety i kpi ze stereotypów. Pojawia się w związku z tym
Wskaż archaizmy językowe w „Bogurodzicy” i zastąp je słownictwem współczesnym. Bogurodzica, Dziewica, Bogiem sławiena, Maryja! U Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena Maryja! Zyszczy nam, spuści nam, Kiryjeleizon. Twego dziela Krzciciela, Bożycze, Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy, A dać raczy, jegoż prosimy, A na świecie zbożny pobyt, Po żywocie rajski przebyt. Kiryjeleizon. Bogurodzica jest modlitwą. Adresatami modlitwy są Matka Boska i Jezus Chrystus. Skąd to wiemy? Świadczą o tym: Archaiczne formy
Wielki dar czy przekleństwo? Znaczenie talentu muzycznego w życiu Janka Muzykanta. Los podarował Jankowi Muzykantowi dość kłopotliwy „prezent”. Po co wiejskiemu chłopcu dusza artysty-muzyka? Gdy chłopiec przyszedł na świat, wszyscy myśleli, że umrze. Postawiono ochrzcić go, nie czekając nawet na księdza. Najmądrzejsza z kum pokropiła niemowlę wodą i wypowiedziała słowa sakramentu: „Ja ciebie krzcę w Imię Ojca i Syna i Ducha Świętego i daje ci na przezwisko Jan, a teraz-że duszo krześcijańska idź, skądeś przyszła. Amen!” – przyznajcie,
Tradycje pogańskie czy chrześcijańskie w cyklu Jana Kochanowskiego „Pieśń świętojańska o Sobótce”? Dlaczego chcemy szukać tradycji pogańskich w utworze, którego tytuł zawiera imię bohatera chrześcijańskiego? Przecież Jan Chrzciciel to święty uznany przez Kościół katolicki. To prawda, ale obrzęd zwany sobótką lub kupałą należy z całą pewnością do tradycji pogańskiej. Obchodziły go prastare, przedchrześcijańskie plemiona słowiańskie w noc tzw. letniego przesilenia, czyli z 23 na 24 czerwca (gdy Słońce wchodzi w znak Raka). Tej właśnie nocy
Sformułuj morały bajek Ignacego Krasickiego. Jaką wartość mają we współczesnej rzeczywistości? Bo że ją mają, to sprawa oczywista. Przez bajki przewija się bowiem cała galeria najprzeróżniejszych typów ludzkich obdarzonych rozlicznymi wadami oraz zwierząt mówiących ludzkim językiem i wyposażonych w cechy człowieka – dziwaczna menażeria. Wszystko to tworzy „świat zepsuty”, z którego śmieje się Krasicki i wobec którego przyjmuje postawę moralisty. Bajka nie mówi o konkretnych ludziach i wydarzeniach, unika indywidualizacji – jej treść ma prowadzić do
Oceń postać profesora Bladaczki i ucznia Gałkiewicza z fragmentu powieści Witolda Gombrowicza pt. „Ferdydurke”. Ten fragment powieści Ferdydurke nazywa się popularnie „lekcją polskiego”. Dziwna to lekcja, dziwne postacie – zrozumiemy całość, jeśli pogodzimy się z faktem, że cała scena jest przesadą, zabawnym przerysowaniem, groteską, a nie ujęciem realistycznym. Co to znaczy: Ujęcie realistyczne to byłoby takie, w którym pisarz dokładnie, prawdziwie i ze szczegółami opisał przebieg lekcji polskiego. Ujęcie groteskowe to takie, gdzie pisarz
Literacka karykatura – portret Zołzikiewicza ze „Szkiców węglem” Henryka Sienkiewicza. Sto lat temu posada urzędnika to było coś! Urzędnik był nieraz najważniejszą osobą w gminie – przynajmniej w powiecie osłowickim. Nie otwieraj atlasów i nie szuka na mapach, bo tej wioski nie znajdziecie. Wymyślił ją Sienkiewicz po to, by ośmieszyć zarządzających nią urzędasów, a szczególnie Zołzikiewicza. Już samo nazwisko mówi coś o bohaterze – Zołzikiewicz to prawdziwa zołza: człowiek podły, nikczemny, występny, zakłamany. Mieszka w rejonie
Dlaczego dramaty Moliera nazywane są komediami charakterów? Komedia jest znanym ci gatunkiem literackim. Przedstawia zabawne sytuacje, śmieszne intrygi, postacie. Zazwyczaj kończy się pomyślnie dla bohaterów w przeciwieństwie do tragedii, gdzie akcja zakończona jest katastrofalnie. Mistrzem komedii był Francuz – Molier. W gimnazjum możecie zetknąć się z dwoma komediami tego autora – ze Świętoszkiem lub Skąpcem. Obydwie można nazwać komediami charakterów. Przedstawiają bowiem sylwetki psychologiczne bohaterów, ich moralne portrety – zaprezentowane bardzo jednoznacznie, dosłownie,
Jaką wartość dla współczesnych może mieć mit o Prometeuszu? Wypowiedź poprzyj przykładami z poezji współczesnej. Kim był Prometeusz? W mitologii greckiej Prometeusz był bogiem, synem jednego z tytanów i bratem Atlasa. Tytani byli synami Nieba i Ziemi. Od imienia Prometeusza stworzono pojęcia – postawa prometejska, prometeizm. Aby kogoś można było określić mianem Prometeusza, musi on spełniać kilka warunków: POŚWIĘCA SIĘ bezinteresownie, dobrowolnie za innych ludzi i dla innych. (Uwaga! Nie każde poświęcenie można uznać za prometeizm).
Narrator i narracja w Faraonie Bolesława Prusa. Narrator to ktoś, kto opowiada przebieg zdarzeń w utworze. Narrator może być jawny (na przykład był uczestnikiem zdarzeń, o których opowiada) albo ukryty. Nie zawsze wie wszystko o opisywanych zdarzeniach, a zdarza się, że nie mówi prawdy (jeśli piszecie pamiętnik, jesteście jego narratorami, i pewnie dobrze wiecie, jak jest z tą prawdą). Bywa także tak, że narrator wie wszystko – zna wydarzenia minione, wie, co się stanie z bohaterami i stopniowo
Opisz cechy eposu homeryckiego na podstawie „Iliady”. Czym jest epos? To jeden z gatunków literackich. Iliada zaś to najpopularniejszy epos starożytny. Jej autorem jest prawdopodobnie Homer. A oto cechy eposu, które odnajdziesz w Iliadzie (większość przykładów opiera się na fragmencie pojedynku Achillesa z Hektorem). Cechy eposu Akcja eposu rozgrywa się w przeszłości. Iliada powstała najprawdopodobniej w VIII w. p.n.e. (a spisana została jeszcze później), natomiast zdarzenia opisywane w tym utworze sięgają kilkuset lat wcześniej –
Testament mój Żyłem z wami, cierpiałem i płakałem z wami, Nigdy mi, kto szlachetny, nie był obojętny, Dziś was rzucam i dalej idę w cień – z duchami – A jak gdyby tu szczęście było – idę smętny. Nie zostawiłem tutaj żadnego dziedzica Ani dla mojej lutni, ani dla imienia – Imię moje tak przeszło jako błyskawica I będzie jak dźwięk pusty trwać przez pokolenia. Lecz wy, coście mnie znali, w podaniach przekażcie, Żem dla ojczyzny sterał
Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród, Nie damy pogrześć mowy! Polski my naród, polski lud, Królewski szczep Piastowy, Nie damy, by nas zniemczył wróg… – Tak nam dopomóż Bóg! Do krwi ostatniej kropli z żył Bronić będziemy Ducha, Aż się rozpadnie w proch i pył Krzyżacka zawierucha. Twierdzą nam będzie każdy próg… – Tak nam dopomóż Bóg! Nie będzie Niemiec pluł nam w twarz, Ni dzieci nam germanił. Orężny wstanie
Nan-Shan ocalał. Dzięki cechom osobowości kapitana czy mimo jego cech? Sformułuj swoją opinię i uzasadnij ją. Na podstawie Tajfunu Josepha Conrada. Wyjaśnienie tematu W temacie pracy jesteś proszony o wypowiedzenie się na temat, czy ocalenie parowca Nan-Shan było efektem działania kapitana MacWhirra, czy też statek ocalał niezależnie od tego, jak postępował kapitan. Bo np. parowiec miał szczęście lub tajfun wcale nie był tak silny, jak by się wydawało. Zwróć uwagę! Pierwsze zdanie
Jak nakreślony został portret tytułowego bohatera noweli Janko Muzykant? Charakterystyka Janka Muzykanta. W charakterystyce należy uwzględnić następujące elementy: wygląd zewnętrzny, usposobienie, charakter, intelekt i uzdolnienia, zainteresowania, osobowość. Nie wszystkie te składniki muszą być uwzględnione, różne też mogą być ich proporcje, różna kolejność występowania. Można zacząć charakteryzowanie od opisu sposobu mówienia i poruszania się jako swoistego portretu człowieka i z kolei przejść do opisu cech charakteru; albo od przedstawienia zainteresowań i uzdolnień, a skończyć opisem wyglądu zewnętrznego.
