MATURA
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 50 Miron Białoszewski Namuzowywanie Muzo Natchniuzo tak ci końcówkuję z niepisaniowości natreść mi ości i uzo Pytania: Określ adresata wypowiedzi lirycznej. Czemu służy taki adresat? Co to są neologizmy? Przypatrz się neologizmom w tym wierszu. Jaką funkcję pełnią? Jak można odczytać ostatni fragment wiersza w kontekście użytych wcześniej neologizmów? Jak można odczytać znaczenie wiersza Białoszewskiego? Odpowiedzi: 1. Wiersz Białoszewskiego
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 49 Ryszard Kapuściński, Gdyby cała Afryka… […] Teraz Naser, lekko się uśmiechając, udzielił głosu Burgibie. Całe przemówienie Burgiby dałoby się streścić w takim zdaniu: “Jak chcecie, koledzy, to możecie być rewolucjonistami, ale muszę was ostrzec, że taka zabawa źle się kończy”. Burgiba powiedział, że Afrykę należy uwolnić od kolonializmu, ale “pod skrzydłami i auspicjami ONZ.” […] Pytania: Z jakim
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 48 Zbigniew Herbert, Brak węzła Klitajmestra otwiera okno, przegląda się w szybie, by włożyć swój nowy kapelusz. Agamemnon jest w przedpokoju, zapala papierosa, czeka na żonę. Do bramy wchodzi Agistos. Nie wie, że Agamemnon wczoraj w nocy wrócił. Spotykają się na schodach. Klitajmestra proponuje, aby pójść do teatru. Odtąd często będą chodzili razem. Elektra pracuje w spółdzielni. Orestes studiuje
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 47 Krzysztof Kamil Baczyński, Jerzy Kamil Weintraub, *** [Jesień to gwiazdy lecące z drzew…] Jesień to gwiazdy lecące z drzew. Liście jak węże syczą. Przewożą arki na drugi brzeg głowy obciętych księżyców. Ciągną kondukty przez zastygły czas – – spróchniałe ichtiozaury. Jak wieko spada nieba trzask na biały wzrok umarłych. A on do stołu przykuty snem kamiennym jak klosz
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 46 Stanisław Grochowiak, *** [Dla zakochanych to samo staranie…] Dla zakochanych to samo staranie – co dla umarłych, Desek potrzeba zaledwie też sześć, Ta sama ilość światła. Dla zakochanych te same zasługi – co dla umarłych, Pokój z miłością otoczcie bojaźnią, Dzieciom zabrońcie przystępu. Dla zakochanych – posępnych w radości – te same suknie. Nim drzwi zatrzasną, Nim zasypią
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 45 Kazimierz Brandys, Obywatele Na placu budowy lampy oświetlały z wysoka płytką rozpadlinę: wykop pod fundamenty. W dole uwijało się kilku ludzi w kombinezonach. Jeden stał pośrodku, zapisując coś w notesie. Co pewien czas machał chorągiewką w stronę ciężarówek podjeżdżających pod paszczę koparki. Potem ziemia wysypywała się na platformę z głuchym, ciężkim szelestem. Pytania: Z jakiego rodzaju opisem mamy
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 44 Robert Musil, Człowiek bez właściwości (…) nie warto przypisywać wagi temu, jak się to miasto nazywało. Podobnie jak wszystkie wielkie miasta, składało się z nieprawidłowości, zmian, wyprzedzania, niedotrzymywania kroku, zderzania się spraw i okoliczności oraz wśród tego wszystkiego z punktów bezdennej ciszy. Składało się z dróg i bezdroży, z wielkiego rytmicznego tętna oraz nieustannego ścierania się i przesuwania
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 43 Zbigniew Herbert Do rzeki Rzeko – klepsydro wody przenośnio wieczności wstępuję w ciebie coraz bardziej inny że mógłbym być obłokiem rybą albo skałą a ty jesteś niezmienna jak zegar co mierzy metamorfozy ciała i upadki ducha powolny rozkład tkanek i miłości ja urodzony z gliny chcę być twoim uczniem i poznać źródło olimpijskie serce chłodna pochodnio szumiąca kolumno
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 42 Jan Twardowski W niebie Trzeba minąć świętego Piotra z ciężkim kluczem Agnieszkę z barankiem przy twarzy Teresę co jeszcze kaszle bo marzła w klasztorze trzeba przepychać się przez męczenników co stanęli z krzyżami i utworzyli korek obok skromnego bociana obok Agaty co częstuje solą obok świętego Franciszka z wilkiem (zdejmuje mu kaganiec żeby mógł poziewać) obok świętego Stanisława
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 41 Jerzy Putrament, Rozstaje Wojacki kończy. Całe przemówienie było bardzo głośne, zakończone jest po prostu krzykiem. I dopiero zaczyna się zarysowywać linia bliskiej bitwy. Wojacki krzyczy: “Niech żyje nasz rząd ludowy!”. Owszem, krzyczą, klaszczą. A potem przy dalszych hasłach całe rzędy jakby oniemiały. Inni krzyczą tym głośniej. Ale całe ławy siedzą, twarze nadęte, ręce nieruchome. Przerzucają się spojrzeniami, liczą
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 40 Maria Dąbrowska, Dzikie ziele Marynka wyszła ze stacji i stanęła oko w oko ze Słupeckim. – Niech bendzie pochwalony! – Na wieki. Podeszła blisko. Powiedział, że u nich jest dzisiaj granie przed kuchnią i czyby nie przyszła. Rzekł to po cichu, jakby w sekrecie. – Co ni mom przyńść – odparła bez wahania, gdyż iść na tańce była
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 39 Stanisław Baliński Modlitwa polska Panie! My, którzy znamy tysiąc Twoich twarzy Skrwawionych, konających, omdlałych, ścierpniętych, Błagamy Ciebie, płynąc do Twoich ołtarzy, Pokaż nam tę nieznaną. Zjaw się uśmiechnięty. Wyjmij ciernie ze skroni, zetrzyj krew czerwoną, Zmyj oczy obolałe, które dobrze znamy, I uśmiechnij się do nas jak stary listonosz, Co z dobrą wiadomością przystanął u bramy. Niech wierna
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 38 Leopold Staff List Pytasz mnie, jak się czuję. Tak, jak czuć się może Człowiek dość pełnoletni w końcu listopada, Gdy w niebie zmierzch pochmurny i błoto w dworze, A za oknem bez przerwy deszcz ze śniegiem pada. Lecz zbyt o dnia i roku nie troszczę się porę, Bo po słocie pogoda idzie wieczną zmianą. Więc też o wschodzie
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 37 Joseph Conrad, Smuga cienia Tylko młodzi miewają takie chwile. Nie mówię o bardzo młodych. Ci w ogóle nie dostrzegają poszczególnych chwil. Przywilejem wczesnej młodości jest sięganie poza teraźniejszość – cudowna ciągłość nadziei, nie znającej przerw ani zagłębiania się w siebie. Ledwo zawrzesz za sobą furtkę dzielącą cię od wieku chłopięcego, a już wkraczasz w zaczarowany ogród. Nawet cienie
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 36 Bolesław Prus, Lalka […] Podano sandacza, którego Wokulski zaatakował nożem i widelcem. Panna Florentyna o mało nie zemdlała, panna Izabela spojrzała na sąsiada z pobłażliwą litością, a pan Tomasz… zaczął także jeść sandacza nożem i widelcem. “Jacyście wy głupi” – pomyślał Wokulski czując, że budzi się w nim coś, niby pogarda dla tego towarzystwa. Na domiar odezwała się
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 35 Andrzej Bursa Liryka Rudolfa Hoessa Rudolf Hoesse, komendant oświęcimskiego obozu śmierci, faszystowski rycerz bez skazy, w chwilach szczególnego podniecenia nerwowego siadał wieczorem na konia i galopował wokół obozu. Zdanie z pamiętnika Hoessa: Uczucie nienawiści jest mi w ogóle obce. Kiedy czuję się zmęczony pracą Gwiazdy obóz otoczą kolczaste Pochylony w skrzypiącej kulbace Pędzę konno chorowitym laskiem Czując ciepłą
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 34 Zbigniew Herbert Tren Fortynbrasa Dla M. C. Teraz kiedy zostaliśmy sami możemy porozmawiać książę jak mężczyzna z mężczyzną (…) Nigdy nie mogłem myśleć o twoich dłoniach bez uśmiechu i teraz kiedy leżą na kamieniu jak strącone gniazda są tak samo bezbronne jak przedtem. To jest właśnie koniec Ręce leżą osobno Szpada leży osobno Osobno głowa i nogi
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 33 Władysław Szpilman, Pianista. Warszawskie wspomnienia 1939-1945 I Wojna! 31 sierpnia 1939 roku nie było w Warszawie już prawie nikogo, kto byłby zdania, że wojny z Niemcami można jeszcze uniknąć, i tylko niepoprawni optymiści byli przekonani, że Hitler przestraszy się nieprzejednanej postawy Polski. Ich optymizm był przejawem oportunizmu, wiary pozbawionej wszelkiej logiki, że do wybuchu wojny nie dojdzie i
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 32 Jerzy Szaniawski, Most Akt pierwszy Obszerna izba w starym murowanym domu. Dom ten był niegdyś karczmą-zajazdem. Tu zbierali się podróżni. Mogli się ogrzać (wielki komin); mogli zjeść (dotychczas stoi lada i kredens – widać resztki szkła i porcelany); mogli w tym domu przenocować – (do pokojów gościnnych wchodzi się po wewnętrznych schodach na piętro). (…) Wieczór. Słychać wiatr
Ćwiczenie kształtujące umiejętność analizy i interpretacji tekstu na poziomie rozszerzonym. Fragment 31 Edward Stachura Człowiek człowiekowi Człowiek człowiekowi wilkiem Człowiek człowiekowi strykiem Lecz ty się nie daj zgnębić Lecz ty się nie daj spętlić Człowiek człowiekowi szpadą Człowiek człowiekowi zdradą Lecz ty się nie daj zgładzić Lecz ty się nie daj zdradzić (…) Człowiek człowiekowi łomem Człowiek człowiekowi gromem Lecz ty się nie daj zgłuszyć Lecz ty się nie daj
