Strona Główna
Polecenie: Podziel na trzy grupy podane wyrazy: krajobraz, Boże Ciało, dotychczas, krwiodawca, Mały Wóz, gazomierz grupa I – zrosty grupa II – zestawienia grupa III – złożenia Przypomnij sobie! Zrost to taka konstrukcja językowa, w której wyrazy są ze sobą zespolone w jedną całość, bez zmian, np. karygodny = godny kary. Zestawienie to taka konstrukcja językowa, w której dwa lub trzy wyrazy występują razem i tworzą całość, np. wieczne pióro. Złożenie to taka konstrukcja językowa,
Zadanie 1. Listonosz wobec słowa list to wyraz: A. pochodny, B. bliskoznaczny, C. przeciwstawny, D. podstawowy. Prawidłowa odpowiedź: A. Przypomnij sobie słowotwórstwo! To trudna dziedzina gramatyki, bo nie można nauczyć się jej na pamięć, ale trzeba zrozumieć. Jednak bardzo często pytania ze słowotwórstwa pojawiają się na egzaminie – dlatego powtórz sobie, czym są wyrazy podstawowe i pochodne, co tworzy rodzinę wyrazów, jak wyodrębniamy podstawę słowotwórczą i formant. Zapamiętaj! Wyraz podstawowy – taki,
Przed egzaminem koniecznie powtórz gramatyczne zagadnienia: z fonetyki – podział głosek – uproszczenia i upodobnienia – akcent i intonację z części mowy i fleksji – podział na odmienne i nieodmienne części mowy ze składni – podział na części zdania – analizę gramatyczną i logiczną zdań pojedynczych – rodzaje zdań złożonych współrzędnie i podrzędnie – związki wyrazowe w zdaniach – mowę zależną i niezależną – imiesłowowe równoważniki zdania ze słowotwórstwa – kategorie
Porównaj starożytne igrzyska olimpijskie ze współczesnymi. Skąd czerpać wiadomości Przede wszystkim z podręcznika historii do klasy I, ale także z Twoich doświadczeń widza (na pewno oglądałeś w telewizji olimpiadę) i czytelnika (czytasz prasę). Bogatym, choć nie zawsze wiarygodnym źródłem, jest internet. O czym najpierw powiedzieć – o tradycji Tylko krótko! Tematem nie jest historia igrzysk olimpijskich, tylko porównanie dwóch zjawisk: olimpiad starożytnych i współczesnych! Igrzyska olimpijskie biorą początek w starożytnej Grecji. Pierwsze takie odnotowane zawody odbyły się
Na historii nauczyciel może Cię poprosić, żebyś omówił, w jakich dziedzinach życia przejawiała się przemysłowa rewolucja II połowy XIX wieku. Zacznij od tego, że XIX wiek jest wiekiem wynalazków. Co zmieniło się w XIX stuleciu? Oto, co się zmienia w XIX stuleciu: Maszyna do pisania zastępuje pióro. Jeździ się pociągami, nie tylko dyliżansami, pływa się parostatkiem (10 dni przez Atlantyk). Działa telegraf, od 1876 roku – telefon. Rozbudowują się miasta, od 1863
Jakie znasz utwory krytykujące wady szlacheckie? Jakie to wady? Zacznij od ogólnej refleksji Literatura polska utrwala wiele szlacheckich wad. Utwory, takie jak satyra Krasickiego Pijaństwo, komedia Fredry Zemsta czy nawet sielankowa epopeja szlachecka Pan Tadeusz Mickiewicza albo pełna sympatii dla szlachty Trylogia Sienkiewicza, pokazują wyraźnie różne szlacheckie wady. Przystąp do omówienia pierwszej z wad Jedną z wad mocno napiętnowanych przez polskich pisarzy jest skłonność do konfliktów, pojedynków, procesowania się lub nawet organizowania
Realizm związany jest z pojęciem prawdy. Prawda w powieści, w sztuce, na płótnie. Spróbuj zapamiętać związki frazeologiczne związane z prawdą i odpowiedz na nasze pytania. A. Prawda (jaka?) gorzka bolesna naga niezbita święta B. Między Bogiem a prawdą. C. Prawda była! D. Rąbnąć komuś prawdę w oczy E. Spojrzeć prawdzie w oczy. F. Dać świadectwo prawdzie. G. Prawda w oczy kole. H. Prawda – gorzka potrawa. I. Prawdę mówiąc… J. Kłamać w żywe oczy. 1. Spójrz na określenia prawdy w punkcie
Przed Tobą dwie katedry. Rozpoznajesz ujęcie realistyczne? To oczywiście obraz Corota. Pejzaż – niemal fotografia, możecie być pewni, że tak właśnie wyglądała katedra (ważny francuski zabytek) w Chartres, w roku 1830. Malarz ukazał prawdę, nie naruszył prawdziwości obrazu żadnym własnym uczuciem, ozdobą, dodatkiem. Jest katedra, jest proste, małe miasteczko dookoła, nic szczególnego w otoczeniu. Jest pejzaż realistyczny. Jean Baptiste Corot Katedra w Chartres A katedra Moneta? Czy taka jest rzeczywiście? Przez chwilę, w słońcu, w oczach
Przedstaw podział związków frazeologicznych. Zwroty (z czasownikiem) Zwrotami nazywamy te związki frazeologiczne, które posiadają czasownik. kłamać jak z nut wpaść w tarapaty zatopić się w książce daleko zajść Wyrażenia (bez czasownika) Wyrażenia – te związki frazeologiczne, które nie posiadają czasownika. skok na głęboką wodę kość niezgody złoty środek Frazy (dłuższy związek: zdanie albo równoważnik zdania) Frazy – to takie związki frazeologiczne, które stanowią zdanie lub równoważnik zdania. Wpadł jak śliwka
Trzeba umieć posługiwać się tekstami kultury – mogą pojawić się przy każdym temacie. 1. Posługując się portretem Karola Wielkiego, określ, w jaki sposób malarze akcentowali majestat władcy. Im więcej szczegółów wymienisz, tym lepiej. Zwróć uwagę, czy władca ma insygnia. A może zamiast berła trzyma miecz – wtedy z pewnością będzie wydawał się groźniejszy. W co jest ubrany? Na pewno bogato – to też ważne. A jaką ma minę? Srogą? Czy wokół postaci władcy są umieszczone
Zastał Polskę drewnianą, a zostawił murowaną – tymi słowami określa się działania Kazimierza Wielkiego, który bardzo przyczynił się do rozwoju gospodarki polskiej. Z próżnego i Salomon nie naleje – nawet Salomon, chociaż słynął ze swej mądrości, nie da rady nalać z naczynia, które jest puste. W potocznym użyciu – nic nie da się zrobić. Od Sasa do Lasa – to częste określenie wahań XVIII-wiecznej szlachty polskiej, która nie mogła się zdecydować, którego króla wybrać
TEST 1. Przeczytaj fragment wiersza Jana Lechonia. a) Gdy do sali wszedł sejmowej z wielkim animuszem, Gwałt uczynił pan Zagłoba białym swym kontuszem. Za pas słucki rękę włożył, srebrną ma deliję, Drzwi otwarły się z hałasem. Łuna, łuna bije! A. Wskaż elementy szlacheckiego stroju wymienione w wierszu: a) animusz, kontusz, pas słucki b) kontusz, pas słucki, delija c) animusz, kontusz, delija B. Prezentację bohatera najlepiej określają sformułowania: a) dumny Sarmata b) szlachcic c)
Wyjaśnij znaczenie podanych frazeologizmów. O tym, co można komuś zrobić… 1. Wpuścić w maliny – 2. Zrobić kogoś w konia – 3. Wziąć kogoś w obroty – 4. Wpaść mu w oko – 5. Zaleźć za skórę – 6. Dać mu popalić – O konsekwencjach własnych i cudzych czynów i zdarzeń 1. Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz. 2. Nie ma dymu bez ognia. 3. Gdzie drwa rąbią, tam wióry lecą. 4. Jak Kuba Bogu, tak
Czy środki stylistyczne są tylko w poezji? Nie, dotyczą one również innych gatunków. Jednakże w poezji gromadzą się z wyjątkową mocą. Możesz tu posłużyć się przykładem eposu bohaterskiego. Porównanie homeryckie – porównanie wyjątkowo rozbudowane (najczęściej o obraz przyrody). Jako mgła, którą gór szczyty osnuje wiatr południowy, zła dla pasterza trzód, ale złodziejom milsza od nocy, gdy wytężone spojrzenie na rzut kamienia nie sięga – taki do góry wzlatywał kurzawy tuman skłębiony spod nóg idących,
Kto mówi w poezji? Autor, poeta, narrator, podmiot liryczny? Wciąż masz z tym problem… Najbezpieczniej jest nazwać tę osobę – osobą mówiącą w wierszu. Zapamiętaj raz na zawsze – wiersz to inaczej liryk, mówi więc w wierszu podmiot liryczny. To fikcyjna osoba, która wyraża refleksje, przeżycia, doznania i poglądy. Pamiętaj, by nie pomylić osoby mówiącej w prozie (narrator) i poezji! Jeśli podmiot liryczny się ujawnia, możesz powiedzieć, kim jest – liryka bezpośrednia.
Jak odróżnić wiersz wolny od białego? Wiersz wolny – to wiersz, w którym nie obowiązują żadne rygory, ma swobodną budowę (wersy mają różną długość, liczbę sylab), typowy dla Różewicza i Białoszewskiego. Rzuć cytatem Muzo Natchniuzo Tak Ci Końcówkuję z niepisaniowości natreść mi ości i uzo (Miron Białoszewski Namuzowywanie) Wiersz biały – bezrymowy, bezzwrotkowy. Zabłyśnij! Po raz pierwszy pojawił się w Odprawie posłów greckich Jana Kochanowskiego. Uwaga! Wiersz wolny więc jest „dzieckiem” wiersza
Literaturę współczesną możemy podzielić na: literaturę wojenną tematy dominujące – ból, śmierć, cierpienie, bohaterstwo, utracona młodość, śmierć ideałów Przedstawiciele: Krzysztof Kamil Baczyński Antoni Słonimski i Konstanty Ildefons Gałczyński (oni wracali w wierszach do wojny i po jej zakończeniu) literaturę Polski Ludowej Ważne! Polska Ludowa – ustrój w naszym państwie od zakończenia II wojny światowej do 1989 roku cenzura – władza ograniczała, narzucała podejmowane tematy 1956 – śmierć Stalina, odwilż, złagodzenie zakazów cenzury drugi obieg
Henryk Sienkiewicz 1905 Powszechnie wiadomo, że za Quo vadis. A właściwie za „rzadko spotykany geniusz, który wcielił w siebie ducha narodu”, „wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu”. Nie daj się zagiąć! EPOS – inaczej epopeja, obszerna opowieść o bohaterach ludowych, postaciach legendarnych lub historycznych. Wydarzenia rozgrywają się zazwyczaj na tle ważnych historycznych przemian (wojny, powstania). Znane eposy: Iliada i Odyseja Homera, Pieśń o Rolandzie, Pan Tadeusz Adama Mickiewicza. Władysław Reymont 1924 Za Chłopów, powieść epicką uznaną za
Do jakich przemyśleń skłania wiersz Nic dwa razy Wisławy Szymborskiej? „Nic dwa razy się nie zdarza i nie zdarzy” – taką tezą Wisława Szymborska rozpoczyna swój wiersz. W pierwszej chwili po przemyśleniu tego fragmentu, możemy zgodzić się z tezą poetki i żałować, że pewne sytuacje w życiu nie powtarzają się. Ale czy na pewno? Może to dobrze, że pierwszy pocałunek pozostanie w naszej pamięci jako ten pierwszy i niepowtarzalny. Pierwsza miłość zazwyczaj przemija, nie ma szans na
Tematem wiersza Józefa Barana Zabawa jest zaduma nad sensem świata. Przedstaw swoje refleksje. Jaki świat przedstawia Józef Baran w wierszu Zabawa? Tytuł utworu wskazuje na coś błahego. Potwierdza to również początek wiersza: tak naprawdę była to tylko zabawa zwykła podwórkowa zabawa w państwo. Podwórkowe zabawy… Któż ich nie pamięta? W chowanego, w klasy, w berka. W wierszu Józefa Barana opisana jest dziecięca zabawa w… państwo. W państwie jest król, błazen, policjant, bandyta, robotnik, żołnierz, urzędnik. Chłopcy i dziewczęta
