Strona Główna
Kto , Twoim zdaniem, jest podmiotem lirycznym w wierszu Modlitwa Pana Cogito – podróżnika Zbigniewa Herberta? A „ty” lirycznym? Podmiotem lirycznym (czyli „ja” lirycznym) w tym utworze jest Pan Cogito – podróżnik, postać wskazana w tytule. Pan Cogito to bohater dobrze znany z wielu wierszy Zbigniewa Herberta. Jego łacińskie imię oznacza: „myślę” i nawiązuje do tradycji Kartezjusza. Niewątpliwie Pan Cogito – podróżnik jest postacią myślącą. Zwiedza świat i poddaje go refleksji, zapamiętuje nazwy miast, kontempluje dzieła sztuki.
Wskaż środki stylistyczne w wierszu Zbigniewa Herberta Nike która się waha. Spróbuj zinterpretować metafory. Prawa ręka piękna jak rozkaz – porównanie Samotny młodzieniec, długa koleina, wojenny wóz, szara droga, szary krajobraz skał, rzadkie krzewy jałowca, słodycz pieszczot, otwarta pierś, zamknięte oczy, cierpki obol ojczyzny, drętwy język – epitety Prawa ręka (…) opiera się o powietrze – metafora Interpretacja metafory: o powietrze nie można się opierać, ale ręka Nike jest ułożona tak, jakby bogini
Pierwsza wolna elekcja odbyła się w Polsce w 1573 r., po śmierci Zygmunta Augusta (rok 1572), ostatniego z Jagiellonów. Jej pomysłodawcą był szlachcic Jan Zamojski. Na króla wybrano Henryka III Walezego. Sprawował rządy tylko sześć miesięcy i uciekł z Polski do Francji. Wybrano więc nowego władcę, była nim Anna Jagiellonka, która wyszła za mąż za Stefana Batorego i jego koronowano na króla Polski w 1576 r. Zwyczaj wyboru władcy przez możnowładców i rycerzy a później przez szlachtę zaczął
Miniaturyzacja świata przedstawionego – polega na redukcji niektórych elementów utworu, takich jak opis przestrzeni czy prezentacja bohaterów. Często nie wiadomo, gdzie i kiedy rozgrywa się akcja bajki, kim dokładnie są wprowadzone przez autora postacie. Skrótowe ujęcie świata przedstawionego sprzyjało wyeksponowaniu najistotniejszej treści, podkreślało pointę. Alegoryzacja treści. Bajka dzięki posługiwaniu się alegorią jest utworem o dwuplanowej strukturze. Zawiera plan znaczeń dosłownych (zarys sytuacji, fabuła), pod którym mieszczą się ukryte znaczenia, łatwe
Sonet – w literaturze polskiej znany był już w renesansie (Jan Kochanowski, Mikołaj Sęp-Szarzyński), pojawiał się w baroku (u Jana Andrzeja Morsztyna) i romantyzmie (Sonety krymskie Adama Mickiewicza), ale prawdziwą karierę zrobił w Młodej Polsce. W Europie pojawił się w XIII w. (Włochy – Dante, Francesco Petrarka). Niemal od razu ukształtował się w swojej kanonicznej (obowiązującej) formie jako 14-wersowy utwór liryczny podzielony na cztery strofy. Dwie pierwsze zawsze mają po cztery wersy i stanowią narracyjną część opisową (np. opis
Ignacy Krasicki Hymn do miłości ojczyzny Święta miłości kochanej ojczyzny, Czują cię tylko umysły poczciwe! Dla ciebie zjadłe smakują trucizny, Dla ciebie więzy, pęta nie zelżywe; Kształcisz kalectwo przez chwalebne blizny, Gnieździsz w umyśle rozkoszy prawdziwe. Byle cię można wspomóc, byle wspierać, Nie żal żyć w nędzy, nie żal i umierać. Jak rozpoznać hymn Często wskazówką jest już tytuł: większość znanych hymnów zawiera w tytule słowo: hymn, ewentualnie pieśń, np. Hymn o miłości świętego
Po czym rozpoznać fraszki? Po długości – są to utwory zazwyczaj niewielkich rozmiarów – drobne i krótkie. Po zwięzłości – ich autorzy dbają o precyzję w wyrażaniu myśli. Po ich charakterze, tonie, wydźwięku – żartobliwe, błahe i radosne, lecz także poruszające problematykę filozoficzną, refleksyjną bądź miłosną. Po budowie – to zwykle utwory stychiczne, bez podziału na wersy. I najważniejsze!!! PO POINCIE – wyraźna, zasadnicza myśl całego utworu! Istota fraszki tkwi w błyskotliwej myśli, na której
Archaizmy Bogurodzica dziewica, Bogiem sławiena Maryja, U twego syna Gospodzina, matko zwolena Maryja! Zyszczy nam, spuści nam. Kyrieleison. W najstarszym polskim hymnie – Bogurodzicy spotykamy dziwne wyrazy. Dziwne dla współczesnych czytelników, bo niegdyś normalnie funkcjonowały w polszczyźnie. Archaizmy to wyrazy przestarzałe, których już dziś nie używamy (Gospodzin albo Bożyc) albo używamy ich w innym znaczeniu, np. słowo maciora, dziś oznaczające świnię, kiedyś oznaczało po prostu… matkę. To także pewne nieużywane już dziś
To jeden z najpopularniejszych chwytów w poezji. Skojarz ze zwrotem do kogoś lub czegoś! Skojarz apostrofę… z zawołaniem do kogoś lub czegoś, z formą wołacza rzeczowników i ich określeń, z trybem rozkazującym czasowników, z uroczystym, podniosłym stylem, z przemówieniem (tak, to nie tylko chwyt poetycki!), z modlitwami (wszystkie modlitwy zawierają apostrofy do kogoś – Boga, świętych, Matki Boskiej), z liryką apelu (inwokacyjną) – jeśli cały utwór liryczny jest skierowany do jakiegoś adresata („ty”
Wskaż wyznaczniki, które decydują o tym, że dany utwór należy do liryki. Popatrz na utwór i rozłóż go na czynniki pierwsze. Co jest tematem? Najczęściej będą to: opis przeżyć wewnętrznych, wyznania, subiektywny odbiór świata, opis krajobrazu. To głównie powinno Ci pomóc w odróżnieniu liryki od epiki, dla której charakterystyczna jest fabuła – czyli ciąg zdarzeń, akcja. W liryce o akcji nie ma mowy – tutaj dominuje opis. Chociaż… jest wyjątek! To
W którym z poznanych przez Ciebie dzieł literackich spotkałeś się z nawiązaniami do innych tekstów kultury? Z takim nawiązaniem z pewnością spotkałeś się w: Syzyfowych pracach Stefana Żeromskiego Już w tytule możemy zauważyć nawiązanie do greckiego mitu o królu Syzyfie. Syzyf był słynącym ze sprytu władcą Koryntu. Za zdradę sekretów boskich został skazany na śmierć. Dwukrotnie udało mu się jednak uniknąć pobytu w Hadesie. Pierwszy raz: uwięził boga śmierci Tanatosa, chroniąc przed śmiercią nie tylko siebie,
Na podstawie Hamleta lub Romea i Julii przedstaw cechy dramatu szekspirowskiego. Cechy dramatu szekspirowskiego Brak zasady trzech jedności (czasu, miejsca i akcji). Romeo i Julia Brak jedności czasu: akcja Romea i Julii toczy się przez pięć dni, a nie od świtu do zachodu, jak nakazywała to grecka tragedia; brak jedności miejsca: miejsce akcji – Werona i Mantua, w Antygonie był to jedynie pałac królewski w Tebach; jedność akcji: w przypadku Romea i Julii można powiedzieć, że jedność akcji została zachowana
Wesele w Atomicach Jaki jest czas i miejsce akcji? Czas akcji: Bliżej nieokreślony. Jakaś przeszłość, ale wiele w niej elementów z przyszłości (technika atomowa). Miejsce akcji: Wieś Atomice. Nazwę słusznie kojarzysz z atomem. To dziwna wieś, zupełnie niepodobna do tej, którą znamy z książek lub własnego doświadczenia. Nie ma tu pól, lasów. Na podwórkach są stodoły, ale tuż za nimi – pasy startowe dla odrzutowców (to właśnie element groteski – mieszanie różnych elementów, tradycyjnych z nowoczesnymi). Cały
Słoń Czas akcji: Można określić na podstawie języka bohaterów, charakterystycznego dla czasów realnego socjalizmu (lata 50. – 60. XX wieku). Miejsce akcji: Prowincjonalne, nieduże miasteczko. Sytuacja W ogrodzie zoologicznym brakowało słonia. Dyrektor ogrodu, człowiek przedsiębiorczy, postanowił zdobyć słonia w dość oryginalny sposób. Zlecił przygotowanie ogromnej gumowej powłoki w kształcie słonia. W nocy dwóch pracowników wypełniło powłokę gazem. Nowy nabytek zoo został oczywiście odpowiednio zareklamowany w mieście. Ale już następnego dnia nadmuchiwany słoń, zamiast stać
Wina i kara Sytuacja Chłopczyk trochę rozrabiał. Nie słuchał się rodziców, podjadał konfitury, zapominał o wieczornym pacierzu. Ot, zwykłe dziecinne przewinienia. Pech chciał, że jego anioł stróż nie był zwyczajny. Otóż postanowił anielskie metody zastąpić szatańskimi. I odtąd za każde, najdrobniejsze nawet przewinienie wymierzał chłopcu solidne uderzenie. Chłopczyk się zmienił. Ze strachu. A aniołowi spodobało się dręczenie podopiecznego. Rezultat tej metody wychowawczej był jednak opłakany. Chłopczyk wysadził w powietrze rodzinny dom, a sam uciekł z mocnym postanowieniem
Rudy Jan Bytnar, harcmistrz, członek Wawra. Urodzony w 1921 r., gdy umierał skatowany przez gestapo, miał 22 lata. Podobnie jak pozostali chłopcy absolwent gimnazjum im. Batorego. Inteligentny, bardzo zdolny, miał mnóstwo zainteresowań, uzdolniony plastycznie. Spokojny, skłonny do refleksji, opanowany. Jego mądrość imponowała rówieśnikom. Podczas makabrycznych przesłuchań przez gestapo wykazał się niezwykłą odwagą i silną wolą. Nie zdradził żadnego ze swoich kolegów. Alek Aleksy Dawidowski, podharcmistrz, członek Wawra. Urodzony w 1920 r., gdy umierał
Napisz artykuł do popularnego czasopisma o parze literackiej lub historycznej, którą uważasz za niezwykłą. Przykładowy artykuł 1. A śmierć ich nie rozłączy… Miłość, jaka zdarza się tylko raz w życiu. Para, jakich dziś już się nie spotyka – gotowa poświęcić dla siebie wszystko. Ona – Julia. On – Romeo. Ileż w literaturze – nie tylko polskiej, ale i światowej – par literackich. Niektóre z nich nie różnią się wiele od nas czy naszych rodziców
Napisz podanie do dyrektora teatru zawierające prośbę o wypożyczenie kostiumów dla aktorów grających w szkolnym przedstawieniu Antygony. Wymień trzy postacie z tragedii Sofoklesa, dla których będą one potrzebne. Zespół trupy szkolnej Rampa przy Gimnazjum nr 100 w Atenowicach 3 listopada 2004 r Dyrektor Teatru Powszechnego w Atenowicach PODANIE Zwracamy się z uprzejmą prośbą o wypożyczenie naszemu teatrzykowi szkolnemu kostiumów, które moglibyśmy wykorzystać w szkolnym przedstawieniu Antygony Sofoklesa. Szczególnie ucieszyłyby nas tuniki do ról żeńskich –
„Błogosławiony trud”. Jakie zajęcie, Twoim zdaniem, może dać człowiekowi najwięcej szczęścia i satysfakcji? Ratowanie zdrowia i życia innym to, moim zdaniem, błogosławiony trud, którego nie da się z niczym porównać. Lekarze i osoby spieszące innym z pomocą humanitarną, a także organizatorzy akcji mających na celu wspieranie chorych i niepełnosprawnych, to ludzie, którzy mogą o sobie powiedzieć: czynię dobro i dlatego jestem szczęśliwy, mam mnóstwo satysfakcji z mojej pracy. Walka o zdrowie i życie ludzkie jest najpiękniejszym i najbardziej satysfakcjonującym zajęciem, jakie może wymarzyć
Świat bez sportu byłby uboższy. Uzasadnij słuszność tego stwierdzenia, odwołując się do znanych tekstów oraz własnych doświadczeń i przemyśleń. Temat rozprawki sugeruje, że świat bez sportu byłby nudny i bezbarwny. I pewnie tak by wyglądał. Na szczęście sport wpisał się trwale w nasze życie – wystarczy wyjrzeć na podwórko czy włączyć telewizor. Co więcej – sport to niespotykane emocje. Nauka pracy w zespole, kształtowanie charakteru. Sport to nie tylko urozmaicenie życia. Używając słowa sport, mam
